… Και σήμερα βιώνουμε μια περαιτέρω εκφυλιστική/διαταρακτική
μετάβαση της δημοκρατίας με τον Τεχνοφασισμό, όπως ο τίτλος του νέου δοκίμιου
της Donatella Di Cesare (Einaudi, σελ. 146, € 16,00) – η οποία διδάσκει
Θεωρητική Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης – και η οποία σε
κάθε σελίδα μας ρωτά με σοφία και πάθος για αυτό που ονομάζουμε «θάνατο εν
εξελίξει» της δημοκρατίας και στο οποίο όλοι συμμετέχουμε: ενεργά και σκόπιμα
ορισμένοι (οι ολιγάρχες της τεχνολογίας, οι τεχνοφασίστες, οι προπαγανδιστές
του φόβου) οι περισσότεροι με απάθεια ή αδιαφορία. Ένα δοκίμιο που είναι «η
προσπάθεια να εισχωρήσουμε στην άγνωστη γη του νέου ολοκληρωτισμού που επιβάλλεται
με όλο και πιο ανησυχητικό τρόπο, διαβρώνοντας τη δημοκρατία. Παραπλανητικοί
όροι, κοινοτοπίες, κλισέ φράσεις κινδυνεύουν να δημιουργήσουν μια ερμηνευτική
ομίχλη που, από τη μία πλευρά, εμποδίζει να δούμε το φαινόμενο σε όλη του τη
σοβαρότητα και, από την άλλη, μας ωθεί να πιστέψουμε ότι πρόκειται για
προσωρινές οπισθοδρομικές τάσεις» και έτσι «δεν αντιλαμβανόμαστε τον κίνδυνο».
Και κυρίως τη συνολική του διάσταση.
…
Και «αν η πολιτική βαρύνεται από το σούρουπο του τεχνητού φωτός, η ηθική βαρύνεται από τη μέθη της αδιαφορίας και της κυρίαρχης απάθειας». Και έτσι οι άνθρωποι απελευθερώνονται από κάθε αρχή ευθύνης και όλα γίνονται επιτρεπτά, ακόμη και το απόλυτο κακό της γενοκτονίας και της οικοκτονίας και της αδικίας και της βίας. Ξεχνώντας – όπως υπενθυμίζει ο Di Cesare – ότι αντίθετα «η ευθύνη προηγείται της ελευθερίας», επειδή «η ελευθερία δεν είναι αυτάρκεια, δεν είναι αυθαιρεσία […], αλλά υπάρχει ελευθερία μόνο στο βαθμό που υπάρχει ευθύνη» – η οποία είναι «ο συστατικός κόμβος κάθε ύπαρξης». Και «ο άλλος είναι τα φτερά που δεν έχω» – γράφει ο Di Cesare με μια όμορφη εικόνα – και μόνο χάρη σε αυτόν τον «άλλο» «μπορώ να κάνω το βήμα προς τα έξω, μπορώ να υπάρχω.
Χωρίς αυτή την έξοδο από τον εαυτό προς τον άλλον, το εγώ δεν θα υπήρχε καν». Αν, αντίθετα, αρνούμαστε τον «άλλο» – ακόμη και αυτόν τον «άλλο» που είναι η βιόσφαιρα και οι μελλοντικές γενιές – πιστεύουμε ότι υπάρχουμε, ευτυχείς ανοσοποιημένοι, ενώ ήδη πεθαίνουμε.
