1.     Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΥΠΟΤΕΛΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ.

     Η δημοσίευση του χωροταξικού της Πελοποννήσου (ΦΕΚ 186 Δ) από την κυβέρνηση στις 14 Απριλίου, είναι μια προσαρμογή στις κεντρικές κατευθύνσεις του κράτους, που δεν είναι σε θέση να υπηρετήσει τις εθνικές και περιφερειακές δυνατότητες. Είναι ένα γραφειοκρατικό κείμενο διεκπεραίωσης, δηλωτικό ενός κράτους εξαρτημένου, δορυφορικού, ενός κράτους πελάτης, συντήρησης της υπανάπτυξης της Ελληνικής υπαίθρου. Επιβεβαιώνει την μονοκεντρικότητα και υπηρετικότητα στην παρασιτική και ευάλωτη Αθήνα.

Αυτό το κράτος δημιουργεί το άλυτο περιφερειακό πρόβλημα, δεν ανταποκρίνεται σε λειτουργίες εσωτερικής ενδογενούς ανάπτυξης και οικονομικοπολιτικής ενσωμάτωσης.  Αυτή η εξωκοινωνική αντίληψη συντήρησης της Πελοποννήσου σε μια διαρκή καταστολή, δεν έχει ανάγκη τους πολίτες, τις συλλογικότητες, τους συμβουλιακούς θεσμούς, την εσωτερική πολιτική αγορά του λόγου. Η περιφερειακή της «εκπροσώπιση» είναι η αποστολή από το συγκεντρωτικό κομματικό και κρατικό μονοπώλιο ισχύος που εξουδετερώνει την τοπική αυτοέκφραση. Η υπανάπτυξη κρίθηκε και στο επίπεδο των αυτοδιοικητικών θεσμών, όπως τους ονομάζουν, των Δήμων και της Περιφέρειας, με ένα προσωπικό ανεπάρκειας και μεσιτείας.

Με αυτές τις προϋποθέσεις, χωρίς την νομιμοποιητική βάση αυτοέκφρασης, η περιφέρεια δεν θα μπορέσει να αναπτύξει την ιστορική, πολιτισμική και οικονομική της δυναμική.

Το «ανανεωμένο» χωροταξικό είναι ένα συμφωνητικό ένταξης της Πελοποννήσου στις οικονομικές, κοινωνικές αξιολογήσεις του κεντρικού κρατικού μηχανισμού: σε έναν κύκλο που δεν κλείνει, άνισης ανάπτυξης, και ανταλλαγής με φιλοδωρήματα.

2.      ΑΝΙΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΧΩΡΑΣ - Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ – ΒΙΟΕΔΑΦΙΚΕΣ ΜΙΚΡΟΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, Η ΓΝΩΣΗ, Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΓΕΩΤΡΟΦΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ.

     Πρόταση για την Περιφέρεια δεν είναι ο αθροιστικός κατάλογος προτάσεων για κάθε πρώην νομό. Ούτε ποτέ μπορεί να συνταχθεί χωροταξικό μιας ακρωτηριασμένης περιφέρειας. Ο ακρωτηριασμός της με ένα τμήμα της ως Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι ύβρις στην ιστορική ενότητα του Μοριά. Ούτε μπορείς να σχεδιάσεις πάνω σε μερίδες του περιφερειακού Πελοποννησιακού σώματος, σε τμήματα της αυτοπροσωπείας της. Αυτό έρχεται από την ιστορία, με την τόση πυκνότητα και ενότητα μνημείων, με κεντρική την γεωπολιτισμική της θέση. Το άυλο και υλικό πολιτισμικό κεφάλαιο είναι καθοριστική συνιστώσα αφετηρίας αναπτυξιακού σχεδίου. Η άρνηση, η υποτίμηση αυτού του στοιχείου είναι εισαγωγή στον αφελληνισμό, στην απαξίωση μιας μεγάλης Μοραΐτικης σελίδας του Ελληνισμού, στην κατάργηση της έννοιας της ταυτότητας.

     Α. Αποφασιστικό στοιχείο ενός χωρικού σχεδίου και κοινωνικής επανεκκίνησης είναι η επιστροφή της συνείδησης πνευματικών και αισθητικών αξιών, η επιστροφή του «δημιουργώ», καινοτομώ, σχεδιάζω, παράγω έργα και προϊόντα. Επόμενα μια απελευθερωτική αντίληψη και πολιτική ανάπτυξης σε μορφές έκτασης – χωρικές – υποδομές, όσο και έντασης με πόλους τεχνολογίας, αισθητικές παρεμβάσεις. Η Πελοπόννησος διαθέτει ισχυρό συμβολικό κεφάλαιο. Η οικονομική της ανάπτυξη προϋποθέτει γνώση και συνείδηση τόπου, αισθητικών και πνευματικών αξιών, επινοητικότητα και δημιουργία.                                                

     Β.  Όταν το μέλλον κρίνεται στα δίκτυα, στην περιφερειακή αυτοπροσωπεία, λόγω της άνισης ανάπτυξης κέντρου και παραλιακής Πελοποννήσου, η αναγέννησή της θα προέλθει από την υποδομή ενός άξονα Επιδαύρου – Μυκηνών – Δημητσάνας – Ολυμπίας. Αυτή η υποδομή θα ανατροφοδοτήσει την εσωτερική δυναμική. Όταν μάλιστα συνδυαστεί με Πανεπιστήμιο θα λειτουργήσει ως πυκνωτής και εξακτινωτικά στην ανόρθωση της παραγωγικής δομής και στην αναγέννηση του οικιστικού δικτύου στο εσωτερικό, θα λειτουργήσει και ως τουριστική υποδομή - περιηγητική οικονομία. Θα υφάνει έναν αναπτυξιακό ιστό,  θα αποτελέσει μια προοπτική απέναντι στην οικιστική πλαδαρότητα και κορεσμό των παραλιών με τον χαμηλού επιπέδου συντελεστή αισθητικής. Το μεγάλο κληροδότημα των μυθικών και ιστορικών κέντρων θα βρει την σύγχρονη προέκτασή του με Ακαδημία Μυθολογίας στις Μυκήνες και Ολυμπιακή Ακαδημία στρατηγικού, μόνιμου χαρακτήρα στην Ολυμπία. Η άρση της πρώτης χωροταξικής οικιστικής και κοινωνικής ασυμμετρίας έχει τα παραπάνω ως απάντηση.

     Γ. Η Πελοπόννησος στο παγκόσμιο σύστημα μεταφορών μπορεί να έχει κεντρικό ρόλο, έχει προνομιακή ανταγωνιστική θέση. Όταν το μέλλον κτίζεται με δίκτυα, στο προτεινόμενο χωροταξικό της κυβέρνησης, κακομοιρίστικα, περιορίζονται στην δικτύωση της Επιδαύρου με τις Μυκήνες. Δεν προτείνουν, δεν αναφέρονται σε ευρύτερης σημασίας λιμάνια, σιδηροδρόμους, απουσιάζουν ως συνδυαστικές υποδομές. Στην συμπληρωματικότητα ανακατανεμειμένων κέντρων και οδών του παγκόσμιου συστήματος μεταφορών και των εγχώριων δυναμικών, στην πολιτική υποδομών πρέπει να ενταχθεί ένα μεγάλο λιμάνι στην Δυτική Πελοπόννησο.

     Δ. Η επιστροφή της Μοραΐτικης επινοητικότητας, του είμαι περήφανος για αυτό που παράγω, κατασκευάζω, θα συνοδευτεί με ανασύσταση οικιστικών δικτύων, μελέτη, αξιολόγηση και αναπτυξιακές προτάσεις, βιοεδαφικών περιοχών ιδιαίτερων, συναφών παραγωγικών και ταυτοτικών στοιχείων. Μια νέα επιχείρηση Πολεοδομικής και Αγροδομικής Ανασυγκρότησης, μικρές οικιστικές κοινότητες ως συμβίωση εμπιστοσύνης, ως ένα πολυλειτουργικό περιβάλλον θα αποτελέσουν την Πελοποννησιακή Κοινωνία και Συνέλευση. Η Συνέργεια Σχέσεων μεταξύ της ανθρώπινης εγκατάστασης, περιβάλλοντος, η τοπική γνώση με την επικουρία της αναπτυξιολογικής επιστήμης και τα Επιμελητήρια, θα ενεργοποιήσουν την αναπαραγωγή ζωής και αξίας. Θα επανέλθουν με την ανασύνθεση του εσωτερικού κοινωνικού κεφαλαίου, η χωρική δικαιοσύνη και οι ενδοπεριφερειακές συμμετρίες.                          Απαιτείται σαφής αντίληψη της αγροτικότητας, που δεν είναι μόνο γεωργικό προϊόν ποιότητας και ταυτότητας, αλλά ένας τρόπος ζωής στην ύπαιθρο, πολιτισμός, γαστρονομία, πολυλειτουργικότητα και ποιότητα σε όλο το συνεχές της γεωτροφικής αλυσίδας, από την παραγωγή στην τυποποίηση, στην διανομή, σε σύνδεση με τις δομές της γνώσης.

     Ε. Τα βουνά έχουν την δική τους κοινωνική και φυσική κατασκευή που πρέπει να αναλυθούν ως «οικονομία του βουνού». Το ίδιο και η σχέση της Περιφέρειας με την μπλε οικονομία.

     Για την ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΤΗΣ ΑΓΡΟΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ: Στις επιμέρους εκφράσεις δυαδικής οικονομίας, ασυμμετρίας παραλίας – ενδοχώρας,  το οινικό παραγωγικό σύστημα της Νεμέας στην επαναξιολόγησή του πρέπει να συνδυαστεί με τον σχεδιασμό του αγροαρχαιολογικού συστήματος Νεμέας- Στυμφαλίας - Φενεού.

     Απουσιάζει η αναφορά και ανάδειξη του τοπικού παραγωγικού συστήματος καλλιέργειας πολλαπλασιαστικού φυτικού υλικού από Ξυλόκαστρο έως Δερβένι, στην Βόρεια Πελοπόννησο, που ανανεώνει κατά 70% το φυτωριακό υλικό της χώρας, ως παραγωγικό και εδαφικό σύστημα Εθνικής Σημασίας.  

3.     Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ  – ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΕΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ.                                                                                                                                                                                                                                                                                   

Η ουσία ενός Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδιαστικού Παραδείγματος είναι η αρμονική συνάντηση παρελθόντος και μέλλοντος, γεωγραφίας και ιστορίας, αστικού και αγροτικού χώρου, κληροδοτήματος και καινοτομίας. Είναι η επιστήμη και πολιτική κοινωνικών και χωρικών συμμετριών, κοινωνικής βιωσιμότητας. Είναι μια ολοκληρωμένη αναγεννητική αντίληψη του χώρου, μια νέα δημιουργική ατμόσφαιρα.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1.     ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΕΙΜΕΝΟ έχει ως αφετηριακή βάση τις κατευθύνσεις ενός Αναπτυξιακού Σχεδίου για την Πελοπόννησο  από την ομιλία του Μιχάλη Χαραλαμπίδη στην Τρίπολη, 8. 12. 1999. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» και στο «ΝΕΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ».

2.     Φωτογραφική πλαισίωση: Α. το κείμενο του Μιχάλη Χαραλαμπίδη στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία στις 6. 2. 2000 και Β. κείμενό μου στις Αρκαδικές Ειδήσεις 23. 3. 2004, μια πρόσκληση - αναζήτηση συνομιλητών για έναν περιφερειακό αναπτυξιακό διάλογο.

---

Γρηγόρης Κλαδούχος                                                                                                                                                       Ξυλόκαστρο Κορινθίας – 29 Απριλίου 2025

 Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

///

Σε πολλά, η κηδεία του πάπα Φραγκίσκου θυμίζει εκείνην της βασίλισσας Ελισάβετ λίγα χρόνια πριν. Στον ξεπεσμό τους οι θεσμοί προσφέρονται περισσότερο για το θεαθήναι. Ο καθολικισμός σε Ευρώπη και Αμερική έχει χάσει την ικμάδα του και η θητεία του Μπεργκόλιο στο Βατικανό δεν άλλαξε κάτι ουσιώδες σε αυτό. Ωστόσο, η Αγία Έδρα είναι και θα παραμείνει για το ορατό μέλλον μια τεράστια διοικητική μηχανή με δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους εξαρτώμενους εμμέσως ή αμέσως από αυτήν και οικονομικούς πόρους ανάλογους.

Αντιστρόφως ανάλογη όμως είναι πλέον η ιδεολογική και κοινωνική της επιρροή. Όταν ο δημόσιος λόγος σου δεν διακρίνεται πλέον επαρκώς από το ζαργκόν του γουοκισμού ή όποιας άλλης σημαίας ευκαιρίας, στην πράξη αυτό που σε στηρίζει είναι η αδράνεια, η ταχύτητά σου είναι η κεκτημένη, κι αυτή είναι φθίνουσα.

Βεβαίως, ο καθολικισμός δεν είναι η Ορθοδοξία του Βαρθολομαίου, ο οποίος οδήγησε τον θεσμό του οποίου προΐσταται στην πολιτική εξαέρωση – βλ. προπάντων Ουκρανία. Δυνάμεις ζωτικές διαθέτει ο καθολικισμός στην Αφρική και στην Ασία. Ίσως εκεί βρίσκεται και το μέλλον του όσο στην Ευρώπη και την Αμερική θα εκτοπίζεται από το Ισλάμ και τους νεοδιαμαρτυρομένους. Ή ίσως πάλι μια νέα εμπνευσμένη ηγεσία μπορέσει να τον ανασυντάξει.

Οι ρωμαϊκές πομπές πάντως δεν πρόκειται να τον σώσουν. Σε μια Ευρώπη πλήρως εκτουρισμένη, ακόμη και ο Ύπατος Ποντίφηξ δεν μοιάζει κάποτε παρά ως ένα ακόμη spettacolo.

///

Κάνουμε κάτι καλύτερα όταν το κάνουμε για τον Άλλον. Δεν έχει σημασία αν είναι ομοϊδεάτης ή κολλητός μας, αν είναι το Έθνος ή η ερωμένη μας, αν υπάρχει πράγματι ή είναι σκιά μισοφανταστική σαν τη Βεατρίκη ή τη Λάουρα. Σημασία έχει ότι μας οιστρηλατεί να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας.

///

Το ειρηνευτικό σχέδιο των Αμερικανών για την Ουκρανία, που διόλου τυχαία διέρρευσε την προτεραία των συνομιλιών στο Λονδίνο, επιβεβαιώνει το ήδη διαφανέν: για την Ουάσιγκτον του Τραμπ, το ουκρανικό ζήτημα έχει διευθετηθεί. Οι Ρώσσοι νίκησαν και το Κίεβο οφείλει να καθυποταχθεί. Το ερώτημα του ποιος φέρει την ευθύνη αυτής της ήττας, που είναι ήττα τεράστια και για το ΝΑΤΟ και σύμπασα τη «συλλογική Δύση», κατά Τραμπ έχει επίσης, και φιλαληθώς, απαντηθεί: ο Ομπάμα και ο Μπάιντεν, οι neo-cons και οι Δημοκρατικοί, το βαθύ κράτος και το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα που γεννούν διαρκώς πολέμους.

Τους όρους της προταθείσης συμφωνίας ήταν εκ προοιμίου σαφές ότι ο Ζελένσκυ δεν γινόταν να τους αποδεχτεί – η ρητορική του όλα αυτά τα χρόνια του το απαγορεύει. Αυτό ήταν και το νόημα της διαρροής: να εκτεθεί το Κίεβο ως αδιάλλακτο και να δοθεί στους μεν Ρώσσους η ευκαιρία να ολοκληρώσουν την κατάκτηση των εδαφών που επιθυμούν, στους δε Αμερικανούς ένα ευλογοφανές πρόσχημα για να αποσυρθούν από τις διαπραγματεύσεις και να νίψουν τα χείρας τους.

Οι Ευρωπαίοι, στους οποίους περιήλθε η καυτή πατάτα, θα διαρρήξουν όπως πάντα τα ιμάτιά τους, θα πετάξουν διάφορα μεγαλόστομα και ηθικολογικά, θα στείλουν ίσως και ολίγα τελευταία πολεμοφόδια στους δυστυχείς Ουκρανούς για να σφαχτούν περισσότεροι. Και μετά, όπως πάντα, θα σκύψουν το κεφάλι και θα παρακαλέσουν τον Τραμπ να τους επιτρέψει να ξαναμπούν στο αμερικανικό μαντρί. Τι ’χες, Γιάννη, τι ’χα πάντα…

///

Ο ΠΑΝΘΗΡΑΣ

Στο Jardin des Plantes

Τα κάγκελα που τον κρατούν έχουν κουράσει

τόσο το βλέμμα του που πια είναι σαν τυφλό.

Όλα είναι κάγκελα γι’ αυτόν, κάγκελα δάση,

κάγκελα χίλια που έχουν ζώσει ένα κενό.

Το ρωμαλέο το βήμα του μάταια γυρεύει

φυγή απ’ τον κύκλο που ’ναι ασφυκτικά βραχύς,

λες και μια δύναμη πελώρια να χορεύει

γύρω απ’ τον άξονα μιας θέλησης νωθρής.

Σπάνια μόνο της ματιάς του η αυλαία

βουβά σηκώνεται. Μια λαμπερή σκιά

τότε τινάζει το κορμί του ακαριαία –

κι ύστερα σβήνει μόλις φτάσει στην καρδιά.

RAINER MARIA RILKE

///

Πετούσαν στα 10.000 πόδια. Τα καύσιμα κόντευαν να σωθούν, οι κινητήρες σε λίγο θα σταματούσαν, ακόμη όμως το αεροσκάφος ανέβαινε. Μάταια αναβόσβηναν τα λαμπάκια του κινδύνου στο έρημο πιλοτήριο. Στην καμπίνα, εμπρός στους ενθουσιώδεις επιβάτες, ο κυβερνήτης με φωνή στεντόρεια απήγγελλε: «Μ’ έναν σκοπό του ταξιδιού – προς τ’ άστρα!»

///

Επιστρέφουν οι νέοι στον χριστιανισμό; Κάποιες πρόσφατες έρευνες στις ΗΠΑ και στο ΗΒ (βλ. σχόλια) αυτό φαίνεται να υποδεικνύουν ή, έστω, την ανάσχεση της στροφής του γενικού πληθυσμού προς τον αγνωστικισμό και την αθεΐα. Και εδώ σε μας, εμπειρικά κρίνοντας, κάτι ανάλογο πρέπει να τεκταίνεται. Μετά τον κορωνοϊό, λ.χ., οι εκκλησιαζόμενοι τις Κυριακές και τις γιορτές είναι αρκετά περισσότεροι.

Τι τρέφει αυτή την τάση; Τρία πράγματα νομίζω. Το πρώτο είναι η ραγδαία υποχώρηση της πίστης προς την Πρόοδο. Πλατιά στρώματα του πληθυσμού πλέον γνωρίζουν καλά, το έχουν νιώσει στο πετσί τους μισό αιώνα τώρα, ότι η επαγγελία της ευημερίας, η υπόσχεση ότι εκείνα και τα παιδιά τους θα δουν καλύτερες μέρες, δεν ισχύει. Κάποιοι ολίγιστοι, ναι, εξακολουθούν να πλουτίζουν ακατάπαυστα, για την πλειονότητα όμως των Αμερικανών και των Ευρωπαίων, η διαβίωση έγινε πιο δύσκολη, και το μέλλον τους προμηνύεται ακόμη πιο θολό. Η καταφυγή στην χριστιανική καρτερία είναι εδώ μέσο ψυχικής αυτοπροστασίας απέναντι στην αυξανόμενη αβεβαιότητα.

Το δεύτερο είναι η βαθιά δυσπιστία που η ίδια αυτή πλειονότητα αισθάνεται κατά του κοσμικού υποκαταστάτου της θρησκείας, της επιστήμης. Σε ένα πλήθος ζητήματα, από την πανδημία ώς το κλίμα και από την γουόκ κουλτούρα ώς τη βιομηχανία του υγιεινισμού, οι ειδήμονες έχουν τόσο απαξιώσει τον εαυτό τους ώστε για πολλούς οι βεβαιώσεις τους να είναι πλέον σημείο αντιπροσανατολισμού: για να το λένε εκείνοι, σίγουρα δεν αληθεύει! Η επιστροφή στη θρησκεία λειτουργεί εδώ ως αναπλήρωση, ως αναζήτηση καθοδήγησης και παραμυθίας από μιαν άλλη, λιγότερο φθαρμένη, αυθεντία.

Το τρίτο είναι η διαπίστωση των συνεπειών του ατομικισμού. Του ψυχικού και κοινωνικού κόστους δηλαδή της αντίληψης ότι η ευτυχία ταυτίζεται με την αυτοπραγμάτωση, την αυτοέκφραση, την αυτοδιάθεση κλπ., και όχι με τα συλλογικά τους αντίστοιχα, την αλληλεγγύη, τον κοινοτισμό, την ομαδικότητα κ.ο.κ. Παρά την πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα ψηφιόσφαιρα, τις επικοινωνιακές υπερδιασυνδέσεις και τη ρητορική της καθολικής προσβασιμότητας, οι άνθρωποι αισθάνονται σήμερα περισσότερο μόνοι. Και αυτό τους οδηγεί, δειλά έστω, πίσω στους περιβόλους των ναών.

Φυσικά είναι πολύ νωρίς ακόμη για να εξαγάγουμε οριστικά συμπεράσματα. Όμως οι έως τώρα ενδείξεις είναι σημαντικές. Και πάντως έχουν ήδη αντίκτυπο στα πολιτικά και τα κοινωνικά πράγματα. Αν πλάι σ’ αυτήν τη μερική ανάκαμψη του χριστιανισμού βάλουμε και τις ανάλογες τάσεις στους κόλπους του ισλάμ, του ιουδαϊσμού, του ινδοϊσμού κλπ., μπορούμε να μιλήσουμε ίσως για ένα γενικό, περίπου οικουμενικό ρεύμα. Τις θρησκείες πολλοί κήρυκες του Λόγου στο παρελθόν θέλησαν να τις ξεγράψουν και διαψεύστηκαν. Το πιθανότερο είναι να διαψευστούν και τώρα.

///

Τι σόι άνθρωπος ήταν πράγματι, το ψυχανεμίστηκες μόνο όταν αποπειράθηκες να του εκφράσεις τον ώς τότε βουβό θαυμασμό σου. Θυμάσαι την γκριμάτσα του, εκείνη τη στιγμιαία αμφιταλάντευση μεταξύ θεατρικής μετριοφροσύνης και αυθόρμητης έπαρσης. Σαν να σου έλεγε: «Και ποιος είσαι εσύ που με κρίνεις;»

///

Τη δεκαετία του 1980 είχαμε τη «συντηρητική» στροφή των Ρήγκαν-Θάτσερ. Τώρα, για δεύτερη φορά μέσα σε μισό αιώνα, η νέα μείζων ανατροπή στην παγκόσμια πολιτική εκπορεύεται και πάλι από τα «δεξιά» του πολιτικού φάσματος («συντηρητική» την αποκαλούν κι εκείνη, κι ας κινείται στα περισσότερα στους αντίποδες της πρώτης – η κωμωδία των πολιτικών όρων…). Ρωσσοαμερικανική συνεννόηση, μεταναστευτικό, διεθνές εμπόριο, πολιτισμικοί-ιδεολογικοί πόλεμοι, σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα ο Τραμπ προωθεί (με τον αναμενόμενα αιφνίδιο και συστηματικά χαοτικό του τρόπο) την πολιτική του ατζέντα. Το ερώτημα εδώ όμως είναι άλλο: για ποιον λόγο, αυτού του βεληνεκούς οι ανατροπές δεν προέρχονται πλέον από την «αριστερά», γιατί αυτή η τελευταία, σε όποια εκδοχή της, έχει καταντήσει συνώνυμη του «συστήματος»;

///

ΕΝΑ ΤΡΙΣΤΙΧΟ ΤΟΥ ΓΚΑΙΤΕ ΚΑΙ ΕΝΑ ΤΕΤΡΑΣΤΙΧΟ ΤΟΥ ΕΣΣΕ

Σ’ αυτόν τον κόσμο δεν υπάρχει ορθή οδός,

μάταιο αν είσαι άξιος και μάταιο συνετός,

θέλει να ’σαι πειθήνιος, να ’σαι μηδαμινός!

~.~

Παράξενο μες στην ομίχλη να τραβάς!

Πώς ξεχωρίζει κάθε θάμνος, κάθε βράχος,

δεν έχουν ταίρι εκεί οι κέδροι της πλαγιάς.

Καθένας είν’ μονάχος.

///

«Δις αφτερνooν ι σαυ α μoστ εχτραoρδιναρυ σιτε. Α πενγυιν υας ακτυαλλυ ενγαγεδ ιν σoδoμυ υπoν δε βoδυ oφ α δεαδ θρoατεδ βιρδ oφ ιτς oυν σπεσιες.» Ήταν το καλοκαίρι του 1911-12 όταν ο Τζωρτζ Μ. Λέβικ, φυσιοδίφης στην αποστολή του πλοιάρχου Σκόττ, έγραφε αυτές τις γραμμές για έναν πιγκουΐνο της Ανταρκτικής. Το σοκ που υπέστη πρέπει να ήταν τόσο μεγάλο, ώστε κράτησε τις σημειώσεις του στα ελληνικά – για να μην διαβάζονται εύκολα. Και πράγματι έμειναν ανέκδοτες για έναν αιώνα. Η σημερινή έρευνα επιβεβαιώνει τα όσα εκείνος πρώτη φορά παρατήρησε. Ομαδικοί βιασμοί και πράξεις νεκροφιλικές, σοδομισμοί και φόνοι λαγνείας, το ρεπερτόριο είναι μακρύ – και όχι μόνο μεταξύ πινγκουίνων. Δελφίνια, φώκιες, ενυδρίδες, φάλαινες και άλλα είδη προσφεύγουν συχνά σ’ αυτό, κάποτε το ένα εις βάρος του άλλου. Φαίνεται μάλιστα ότι η ένταση της βίας αυξάνει ανάλογα με τον βαθμό ευφυΐας του ζώου, με τα δελφίνια να στέκονται στην κορυφή της φιλήδονης φρίκης. «Είναι στη φύση των ανίσχυρων να ξυπνούν στους γύρω τους τον δαίμονα της καταστροφής.» (Κωστής Παπαγιώργης)

///

«Τρων για να ξερνάν, ξερνάν για να τρων». Έτσι περιγράφει τις συμποτικές συνήθειες των Ρωμαίων της εποχής του ο Σενέκας. Οι τότε καλοφαγάδες έστηναν, λέει, χρυσούς ανδριάντες στους μαγείρους τους, και κουζίνα υψηλή σήμαινε να μην έχει κάποιος ιδέα τι έχει μέσα το πιάτο του.

///

«Αν και το 2020 τα ελληνικά προϊόντα είχαν μερίδιο 72% επί του συνόλου των προμηθειών που έκαναν οι εγχώριες λιανεμπορικές επιχειρήσεις, το 2022 μειώθηκε στο 61%, το 2023 στο 59%, για να φθάσει το 2024 στο 36%!»

Την ίδια ακριβώς ημέρα που τα ελληνικά ΜΜΕ διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους για τους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ για να προστατεύσει τους Αμερικανούς παραγωγούς, δημοσιευόταν, στα ψιλά φυσικά, και αυτή η είδηση. Συνέπεια…

///

«Η γνήσια ρίμα δεν είναι μέσο ποιητικό, είναι ένα «ναι» διαρκές και ολόψυχο που μ’ αυτό οι θεοί σφραγίζουν τα πιο αγνά μας αισθήματα.»

RAINER MARIA RILKE

///

Η πιο αποτρόπαια πόρτα στον Πύργο του Κυανοπώγωνα δεν είναι η τεχνητή, λεγόμενη, νοημοσύνη. Αλλά αυτή εδώ που, αν αληθεύουν κάποιες καινούργιες ανακοινώσεις, μόλις διαβήκαμε: η άλωση του τελευταίου άσυλου της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η κατάργηση της μυστικότητας της σκέψης.

Από τη στιγμή που ένα εμφύτευμα σήμερα –αύριο ενδεχομένως μια εξ αποστάσεως ακτίνα– μπορεί να διαβάζει τον εγκέφαλό μας και να αρθρώνει σε ειπωμένο και ακουστό λόγο τα εξ υπαρχής ανείπωτα και ανήκουστα, ο άνθρωπος όπως τον γνωρίζουμε τετέλεσται.

Μη μας παραπλανά το ουμανιστικό προσωπείο που φορούν οι δεινοί εφευρέτες, ότι βοηθούν έτσι τους ανήμπορους. Κύριος εργοδότης τους θα είναι αύριο, ενδεχομένως ήδη είναι, οι αισχύλειες εξουσίες, το Κράτος και η Βία.

Thοughtcrime, εγκλήμα σκέψης, έτσι είχε βαφτίσει το πράγμα ο Όργουελ. Εμπρός στα κατορθώματα όμως που έχει να επιδείξει η τωρινή Σώτειρα Επιστήμη, η δυστοπία του «1984» μοιάζει με ευχάριστο περίπατο. Του λοιπού, κάθε ισχυρός του κόσμου τούτου θα έχει τη δυνατότητα να μας παρακολουθεί εφ’ όρου ζωής, και να μας πατάσσει προληπτικώς αν τα όσα σκεπτόμαστε τα κρίνει επικίνδυνα για τα συμφέροντά του. Από τώρα και στο εξής, πληρεξούσιος κηδεμόνας μας είναι η Μηχανή.

///

neoplanodion.gr

Ρωμαϊκές πομπές

* ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ | 04:25 Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ Σε πολλά, η κηδεία του πάπα Φραγκίσκου θυμίζει εκείνην της βασίλισσας Ελισάβετ λίγα χρόνια πρ....

1.

thessalikigi.gr

Γιατί η Τουρκία καταχώρησε πρώτη το γιαούρτι ως Π.Γ.Ε • Θεσσαλική Γη • Τα Αγροτικά Νέα της Θεσσαλίας

Απάντηση για τους λόγους που η Ελλάδα δεν προχώρησε σε αίτημα κατοχύρωσης ως ΠΓΕ για το ελληνικό γιαούρτι, δίνει ο υφ. Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Διονύσης

+3

2. Thomas Moschos

Οταν ανακοινώθηκε το τελευταίο πρόγραμμα νέων αγροτών ο στόχος ήταν να προσελκύσουν τουλάχιστον 60.000 νέους αγρότες, αποτέλεσμα οι αιτήσεις για το πρόγραμμα δεν ξεπέρασαν ούτε τις 7.000, δηλαδή ούτε το 1% των σημερινών δηλώσεων… Πρόταση του ΣΕΚ ήταν να διπλασιαστεί το ποσό επιδότησης πρώτης εγκατάστασης των νέων κτηνοτρόφων σε σχέση με το ποσό των αγροτών διότι το κόστος είναι δυσανάλογο και ο κλάδος της κτηνοτροφίας συρρικνώνεται ταχύτατα, εκτός αυτούς είχαμε καταθέσει προτάσεις όπως επιδότηση αγοράς γης, άτοκο δανεισμό για 30 έτη ώστε να χτιστεί υποδομή, επιδότηση για φωτοβολταϊκά, ειδική εκπαίδευση αγροτών και κτηνοτρόφων πάνω σε καλές πρακτικές και ανταλλαγή γνώσης με την λογική του farmer to farmer με επισκέψεις σε πετυχημένες φάρμες στο εσωτερικό αλλά και εξωτερικό…

Τι μας απάντησε η κυβέρνηση: τίποτα, τους ρωτήσαμε αν είδανε τις προτάσεις και η απάντηση τους ήταν εμάς ψήφησε ο κόσμος εμείς ξέρουμε καλύτερα…

Παρακάτω λοιπόν φωτογραφίες από το πρόγραμμα νέων αγροτών άλλων ευρωπαϊκών χωρών με ποσά ενισχύσεις και βασικούς στόχους ανάπτυξης…

ΥΓ1: ετσι για να σταματήσουμε να ακούμε αυτήν την καραμέλα ότι δεν μας αφήνει η Ευρώπη

ΥΓ2: άραγε τα χρήματα που περίσσεψαν από το πρόγραμμα νέων αγροτών αφού υπολόγιζαν 60.000 και κατέληξαν με περίπου 7.000 δλδ το 1/10, τα υπόλοιπα 9/10 που να βρίσκονται άραγε ;;;;

ΥΓ3:τουλάχιστον δυο φορές στα χρονικά της ελληνικής καπ έχει μειωθεί το πριμ πρώτης εγκατάστασης για ψηφοθηρικούς λόγους εντάσσοντας περισσότερους νέους αγρότες από τον αρχικό στόχο με αποτέλεσμα την μείωση της επιδότησης, τώρα που δεν άγγιξαν οι αιτήσεις ούτε το 10% του στόχου όμως δεν σκέφτεται κανείς την αύξηση του πριμ, γιατί άραγε ;;;