ενδείξεις - αντενδείξεις





πρός τό δεῖν οὕτω



Προηγούμενα εὕσημον λόγον δῶτε








by : tinakanoumegk



Posted By 


«Η διετής περίοδος της θητείας μου ως ΑΓΕΕΘΑ συνδέθηκε με έντονο πολιτικοστρατιωτικό διάλογο, με ενδοσυμμαχικές τριβές, με ψυχροπολεμικό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με καθήλωση των αμυντικών δαπανών, με μια ένταση τον Νοέμβριο του 1994 στο Αιγαίο, στην οποία δοκιμάστηκε η βούληση για άσκηση του κυριαρχικού δικαιώματος επέκτασης των χωρικών υδάτων, και τέλος με την κρίση του Ιανουαρίου του 1996, κατά την οποία αμφισβητήθηκε από την Τουρκία η ελληνικότητα των βραχονησίδων Ίμια.
[…] Ο αναγνώστης θα βρει στοιχεία για να εκτιμήσει με ποια πολιτική ασφαλείας πορεύθηκε η Ελλάδα στον χειρισμό των σχέσεών της με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Τουρκία. Ακόμη θα βρει στοιχεία τα οποία θα τον βοηθήσουν να ανιχνεύσει απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Πόσο έτοιμη ήταν η χώρα μας να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ασφάλειας; Πώς λειτούργησε το πολιτικό σύστημα απέναντι στη δόμηση και λειτουργία του αμυντικού συστήματος; Ποια ήταν η ποιότητα της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας; Πώς αντιμετωπίζουν ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου στο Αιγαίο; Ποιος ο ρόλος των ΜΜΕ σε περιόδους έντασης και κρίσης; Ποιες πορείες ασφαλούς ή ασφαλέστερου εθνικού πλου προσφέρονται;
[…] Η τελευταία ελληνοτουρκική κρίση των Ιμίων έχει πολλά να διδάξει σε επίπεδο εθνικής πολιτικής, εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους, κοινωνικής αντίληψης περί προσφοράς θυσίας, μάθησης από τα λάθη μας και τις αδυναμίες μας, πολιτικής βούλησης για αποδοχή κινδύνου σε κρίσιμες αποφάσεις, ικανότητας πρόβλεψης και στρατηγικής ανάλυσης, πολιτικής ετοιμότητας ενώπιον των γεγονότων.
[…] Θα ήταν αδύνατον να αναφερθώ στην περίοδο 1993-96 χωρίς αναφορά σε διαβαθμισμένα στοιχεία τής προ του 1996 περιόδου. … Ειπώθηκαν και γράφτηκαν χονδροειδείς ανακρίβειες, είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα, οι οποίες πρέπει να αποκατασταθούν. Η αλήθεια και το δίκιο έχουν ξεχωριστή θέση στην Ιστορία.» (Αποσπάσματα από το βιβλίο Χρήστος Λυμπέρης, Οψόμεθα την αλήθεια καθώς εστί 1994-1996.)

«… Επειδή ακούστηκαν ακραίες φωνές, “γιατί η στρατιωτική ηγεσία δεν προχώρησε σε στρατιωτική ενέργεια παρακάμπτοντας την πολιτική”, θα επαναλάβω τα λόγια του Ν. Πλαστήρα από την ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση του Ιανουαρίου του 1924. “Έργο του στρατού στους δημοκρατικούς λαούς είναι η πειθαρχία εις την εκτέλεση των αποφάσεων των πολιτικών κυβερνήσεων, είναι η υποταγή στα κελεύσματα της λαϊκής κυριαρχίας”.
Οφείλουμε να δούμε ξεκάθαρα και αντικειμενικά τις συνέπειες της κρίσης των Ιμίων. Δεν υπάρχει διεθνής συμφωνία χωρίς δεσμεύσεις-συνέπειες για τα συμβαλλόμενα μέρη.
Η ουσία της κρίσης των Ιμίων βρίσκεται στην αμφισβήτηση εθνικής κυριαρχίας επί εθνικού εδάφους από την Τουρκία και αναζήτηση ελλληνοτουρκικού διαλόγου για επίλυση όλων των ελληνοτουρκικών διαφορών που η Άγκυρα μονομερώς εγείρει στο Αιγαίο.
Την κρίση αυτή συνόδεψε συμφωνία που εγκαθιστά μια ζώνη αμφισβητούμενης κυριαρχίας στα Δωδεκάνησα παρά το συγκριτικό υπέρ ημών νομικό πλεονέκτημα. Η ανατροπή της κατάστασης αυτής πρέπει να γίνει στόχος της εξωτερικής πολιτικής.
Μια άλλη συνέπεια της μετά Ίμια πολιτικής ήταν η Συμφωνία της Μαδρίτης, Ιούλιος 1998, υπό την πίεση των ΗΠΑ. Στη Μαδρίτη η ελληνική κυβέρνηση αναγνώρισε ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο το οποίο σημαίνει δικαίωμα υπεράσπισής τους και με στρατιωτικά μέσα.
Η ελληνική κυβέρνηση διεμήνυσε με τους χειρισμούς της ότι είναι ανοιχτή σε πιέσεις εκ των έξω και ότι δεν είναι διατεθειμένη να αναλάβει έναν βαθμό κινδύνου στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής. Η αποτρεπτική εικόνα της χώρας επλήγη. Ακόμα μια σοβαρή συνέπεια της κρίσης ήταν και η δημιουργία ρήγματος στις σχέσεις της πολιτικής ηγεσίας με τις ΕΔ.
Μπορούμε και πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά. Η ελληνική ψυχή έχει περιθώρια για νέες δημιουργίες. Τόσο η θυσία των τριών αξιωματικών του ΠΝ στην κρίση των Ιμίων όσο και οι άλλες θυσίες ζωής άλλων στελεχών των ΕΔ σε περιόδους ειρήνης στην εκτέλεση του καθήκοντος στέλνουν ένα μήνυμα φιλοπατρίας και εθνικής προσφοράς.
Μόνο αν μάθουμε να πεθαίνουμε για τα πιστεύω μας αυτά θα ζήσουν.»

«Με τα λάθη μας, τις αδυναμίες μας και τη στάση των “φίλων” μας οδηγηθήκαμε σε δύσκολα μονοπάτια στην εθνική μας πορεία. Θα παραμείνουμε εκεί; Η απάντηση πρέπει να είναι όχι. Δεν μας ταιριάζει να είμαστε οι τελευταίοι, οι ταπεινωμένοι της Ευρώπης. Ας φτιάξουμε τη θέλησή μας, να πεισμώσουμε για την Ελλάδα, για να νικήσουμε τις δυσκολίες. Να φτιάξουμε νέα όνειρα. Η χώρα μας χρειάζεται ηγέτες, πρωτοπόρους, για να την οδηγήσουν. Θα είναι η μεγαλύτερη πλάνη να αφήσουμε την τύχη αυτής της χώρας σε εκπροσώπους των διαπλεκομένων, στις βδέλλες του εθνικού αίματος. Δεν αρκούν οι απλοί διαχειριστές της εξουσίας που αναλίσκονται στα ατομικά και στα κομματικά τους συμφέροντα. Ο κόσμος χρειάζεται ασυμβίβαστους, ακέραιους δημιουργούς στην πολιτική, στην επιστήμη, στην εκκλησία, στις τέχνες, στις Ένοπλες Δυνάμεις. Παντού. Ας ξεκινήσουμε τη νέα χιλιετία με νέο βηματισμό στην εθνική πορεία.
Εδώ τελείωσε ένα ταξίδι σε ταραγμένες θάλασσες… Ήταν μια κατάθεση που ήθελα και έπρεπε να κάνω.» (Απόσπασμα από το βιβλίο Χρήστος Λυμπέρης, Πορεία σε ταραγμένες θάλασσες.)
by : tinakanoumegk





Στις 6 το απόγευμα της 29ης Ιανουαρίου  στην κατάμεστη αίθουσα του  Polis Art Cafe  στην Αθήνα παρουσιάσθηκε το βιβλίο του Περικλή Ροδάκη «Η απεργία πείνας στις φυλακές Αργοστολίου» από τις εκδόσεις Παρασκήνιο».
Την εκδήλωση  συντόνισε ο Πρόεδρος της βιβλιοθήκης «Η Εθνική Αντίσταση» Πέτρος Κουλουφάκος μίλησαν με την ακόλουθη σειρά.
Για το βιβλίο αλλά και για την προσωπικότητα του Περικλή Ροδάκη μίλησαν:
 η κ Ιωάννα Παπαθανασίου, ιστορικός Διευθύντρια Ερευνών ΕΚΚΕ που επιμελήθηκε την εισαγωγή ,
ο Κ. Ηλίας Νικολακόπουλος ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών,
 ο Κ. Βασίλης Αντωνίου δημοσιογράφος  εκδότης της εφημερίδας «Στύξ» (www.styga.gr), 
ο κ. Κισκύρας καθηγητής μαθηματικών
και ο κ. Πέτρος Μανταίος δημοσιογράφος στην «εφημερίδα των Συντακτών».
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης ο κ Χρόνης Αμανατίδης μουσικός, που έχει δημιουργήσει το μουσικό σχήμα «Εύξεινος», με την ποντιακή λύρα του έπαιξε , τραγούδησε τραγούδι της αντίστασης  από τη Βόρεια Ελλάδα και συνόδευσε την κ Νατάσα Τζαβέλα στα τραγούδια της αντίστασης «Μαύρα σγουρά μαλλιά κοράκου χρώμα» και «Πέσατε θύματα εσείς...».
Στην εκδήλωση παρευρέθη η σύντροφος του Περικλή Ροδάκη κ Βάσω Ροδάκη και μέλη της οικογένειας, η    κ Ασπασία Ρούπα σύντροφος του  τελευταίου Μαυροσκούφη της φρουράς του Άρη Βελουχιώτη Μπάμπη  Ρούπα , συγκρατούμενοι του Περικλή Ροδάκη και αντιστασιακοί φυλακισθέντες κατά τη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών, ο αντιστασιακός Γιάννης Στρατής,  η κ Ζωή Ξενάκη φυλακισθείσα στον Κορυδαλλό  για την εμφάνισή της στο ντοκυμαντερ «Τα Κορίτσια της Βροχής» όπου  γυναίκες οι οποίες συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν κατά τη διάρκεια της χούντας εξομολογούνται στην κάμερα τις αληθινές ιστορίες τους.».
Την  εκδήλωση  τίμησαν  επίσης με την παρουσία τους ο νυν βουλευτής κ Κ. Μάρκου,  ο βουλευτής κ. Πανος Τριγάζης, ο βουλευτής κ Μίμης Ρεκλίτης, τα μέλη του Δ.Σ.  της βιβλιοθήκης «Η Εθνική Αντίσταση», ομάδα Καλαβρυτινών,
ο  ο π. δήμαρχος Καλαβρύτων κ. Γ. Λαζουράς, ο νομικός κ. Γεώργιος Κοσμάς, ο κ. συγγραφέας κ  Κ. Παλαιολογόπουλος, ο ιδρυτής των εκδόσεων «Παρασκήνιο»  κ Σπύρος Μαρίνης με τη σύζυγό του, ο κ Δήμος Τράγκας, ο αρχιτέκτων κ Γρ. Κλαδούχος οικογενειακώς από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας,  ομάδα Κεφαλλονιτών που ταξίδεψαν από το νησί για την εκδήλωση, και πλήθος κόσμου που λόγω της μη ευρέσεως θέσης εντός της αιθούσης παρακολούθησαν ακουστικά  από το προαύλιο.

Παραθέτω την ομιλία μου:
Οι εποχές αλλάζουν το ίδιο και οι άνθρωποι και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η εποχή της Ενικής Αντίστασης, μια περίοδος πόνου, θυσιών και έξαρσης, πέρασε στην ιστορία και σιγά-σιγά στην περιοχή του μύθου. Οι αξίες, που δημιούργησε ή καλλιέργησε, η αγάπη προς την πατρίδα και την ελευθερία, η αλληλεγγύη ανάμεσα στους ανθρώπους, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας του ατόμου, το όραμα για μια πανανθρώπινη κοινωνία ειρήνης και ευτυχίας,  είναι αθάνατες.
Οι  εκατοντάδες νέοι της ΕΠΟΝ που αγωνίζονταν και ήταν αποφασισμένοι να  αντιμετωπίσουν ακόμα και το θάνατο, πίστευαν ότι ο δικός τους αγώνας όχι μόνο θα βοηθήσει να ελευθερωθεί η πατρίδα, αλλά και θα οδηγήσει σε έναν καλλίτερο κόσμο.
Τα παιδιά του ΕΛΑΣ πίστευαν και αυτά, ότι είναι ο στρατός που θα  συμβάλλει στην απελευθέρωση της χώρας, αλλά και ο στρατός του λαού, ο προστάτης του, ο εγγυητής των ελευθεριών του.
Νέος της ΕΠΟΝ και παιδί  του ΕΛΑΣ ο Περικλής Ροδάκης. 
Η μοίρα του, ήταν ταυτισμένη με τη μοίρα της γενιάς του. Της  προδομένης γενιάς. Της γενιάς με το παγιδευμένο μέλλον. Που ωρίμασε απότομα και σε ιστορικά χρόνια εντάχθηκε στην μεγάλη εθνικό-απελευθερωτική φάλαγγα των άσημων και καταδιωγμένων όταν οι διάσημοι αποσυντάσσονταν ή συμβιβάζονταν.
Ανάμεσα στους μυριάδες άσημους και ο Περικλής Ροδάκης  δίνει χωρίς καθυστέρηση  το παρόν του, από τα Μαζέϊκα της ιστορικής περιοχής των Καλαβρύτων.  Από το Δεκέμβρη του 1941, παρακολουθώντας την έκτη γυμνασίου, οργανώθηκε στο ΚΚΕ και στη συνέχεια σε ηλικία 19 ετών ο Περικλής  εγγράφεται και σπουδάζει στο πιο μεγάλο πανεπιστήμιο του κόσμου, το ΕΑΜ.  Δούλεψε στις παράνομες οργανώσεις της περιοχής (υποτομέας Λευκασίου Καλαβρύτων) και 20 ετών με την ίδρυση της ΕΠΟΝ  πέρασε στις γραμμές της και χρημάτισε μέλος του Επαρχιακού της Συμβουλίου. 
Εκείνο που φλόγιζε αυτόν και τη γενιά του, ήταν η εθνική προσβολή. Η προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Σίγουρα ποτέ του δεν διανοήθηκε τότε ο Περικλής, πως εκείνο το βήμα, ήταν το ξεκίνημα μιας τόσο μακριάς και σκληρής επαναστατικής διαδρομής, που θα τον τοποθετούσε ανάμεσα στους κορυφαίους μαχητές και διανοούμενους ενός αγωνιζόμενου λαού κατά των φασιστών κατακτητών.  
Το Καλοκαίρι του 1944, μετά τις τελευταίες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Γερμανών, έφυγε για το αντάρτικο. Έμεινε για λίγο στην έδρα του 12ου  Συντάγματος  του ΕΛΑΣ στα Δεμέστιχα, και από εκεί στο Β΄ λόχο πολυβόλων του Β΄ τάγματος του 12ου  Συντάγματος. Ανέλαβε ως καπετάνιος τον όρχο μηχανημάτων, έως και τα Δεκεμβριανά, στην Πάτρα. Μετακινήθηκε ύστερα στην Ακράτα, και από κει, με την ανακωχή (10 του Γενάρη 1945), έφυγε για την επαρχία Ολυμπίας και παρέδωσε με τη συμφωνία της Βάρκιζας( 2 Φλεβάρη 1945), τα όπλα του λόχου του, στο Γκρέκα Ολυμπίας.
Τα γεγονότα Νοέμβρη και Δεκέμβρη 1944  τον συγκλονίζουν, αφού  στην ουσία αποτελούν την κήρυξη του εμφύλιου πολέμου. Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ σέρνονται προς τη σύγκρουση. Ο Τσόρτσιλ, αφού ρύθμισε τις ζώνες επιρροής με τον Στάλιν και εξασφάλισε ότι η Ελλάδα ανήκει στη δική τους, αποφασίζει να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με το ΚΚΕ και το ΕΑΜ. Έπρεπε να τα συντρίψει. Το πρόβλημα είναι να παρασύρει την Αριστερά. Αυτοί θα κάνουν τον Σιάντο να ανακαλέσει την απόφαση που υπέγραψε το ΚΚΕ στις 27.11.1944, κάτι που ουσιαστικά οδήγησε στην αναμέτρηση με το νέο κατακτητή τους Εγγλέζους. Για τον Περικλή ο Δεκέμβρης του 1944 δείχνει ότι τα δικαιώματα των λαών θα κατακτηθούν με νέους αγώνες.

Γυρίζοντας στο χωριό του, το Ροδάκη τον υποδέχεται  ο αρχηγός της αγγλικής αποστολής στην κατοχή Κίλερ (Πάσμπυ το πραγματικό του επώνυμο) με  ομάδα από Χίτες, που επιδόθηκαν φιλότιμα στην καταδίωξη του. Στην προσπάθειά του να φύγει, έξω από την Κλειτορία, προδόθηκε και τον μπλοκάρισε η Εθνοφυλακή.
Τον έπιασαν ύστερα από καταδίωξη, τον χτύπησαν άσχημα και τον μετέφεραν στο τμήμα. Νέα βασανιστήρια εκεί. Ακολούθησαν  αλλεπάλληλα χτυπήματα στα Καλάβρυτα στο Διακοφτό και στο Αίγιο. Και σε λίγες ημέρες, στην Πάτρα, φιλοξενήθηκε  στο «Μαύρο Σπίτι» (Αράτου και Κορίνθου) όπου οι «δικοί μας», συνεχίζοντας, ενσυνείδητα και... ευσυνείδητα το έργο των S. S. τον βασάνισαν άγρια κι’ ύστερα από δύο μήνες τον έστειλαν στη φυλακή. Παρά την «αποσυμφόρηση» του Θεμιστοκλή Σοφούλη, ο Ροδάκης (μη έχοντας συμπληρώσει τα 22 του) έμεινε έγκλειστος στις φυλακές της Πάτρας.
Πέρασε  και από το κακουργιοδικείο της Πάτρας.  Στις 5)3)1947, ορίστηκε και έγινε η δίκη του. Η δίκη είναι τραγελαφική. Στη δικογραφία περιλαμβάνεται φάκελος προανακρίσεων που έχει κάνει ο Άγγλος ταξίαρχος Πασμπυ.   Επρόκειτο, φυσικά, για «στημένη» υπόθεση. Στο δικαστήριο παρίσταται και ο Υποδιοικητής της Ειδικής Ασφάλειας Πάτρας. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο, με ψήφους 6 έναντι 4.!
Μεταφέρεται  ως θανατοποινίτης στις φυλακές Κεφαλονιάς.
Στις 24)12)1947, ειδοποιείται από το δικηγόρο θείο του ότι απορρίφθηκε και η αίτήση χάριτος. Στις 9)1)1948 αρχίζουν και στις φυλακές Κεφαλονιάς οι εκτελέσεις κατοχικών. Έτσι ο Π. Ροδάκης ζει έντονα τον θάνατο. Δεν ξέρει αν το πρωί θα είναι ζωντανός, αν θα ξαναδεί τον ήλιο και το φως της ημέρας. Ζει δύο χρόνια μ’ αυτόν τον εφιάλτη.
Κι όμως έζησε δύο χρόνια ως εκτελεσμένος από μια σύμπτωση, χωρίς να το ξέρει. Αυτός ξέρει ότι έχει απορριφθεί η αίτηση χάριτος και περιμένει το εκτελεστικό. Κάθε βράδυ δεν είναι σίγουρος αν θα δει το φως της επομένης ημέρας.
 ***
Στις 10 Φλεβάρη του 1949 τα ανώτερα στελέχη του ΚΚΕ που κρατούνταν στις φυλακές Αβέρωφ ανάμεσά τους και μέλη της Κ.Ε. πήραν μια τρομερή απόφαση: να κατέβουν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι  σε «απεργία πείνας μέχρι θανάτου» με αίτημα το σταμάτημα των εκτελέσεων.
Η απεργία διατάχθηκε από την «Ανώτατη αρχή» που με κρατούμενους του «μηχανισμού» και εμπιστοσύνης με τις συχνές μεταγωγές έφερναν τα μηνύματα – εντολές.  Έτσι ξέσπασε  η απεργία πείνας μέχρι θανάτου σε χρόνο ακατάλληλο.
Στα μέσα του Μάρτη  γίνεται μεταγωγή από τις φυλακές Αβέρωφ αρκετών πολιτικών κρατουμένων μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Γουλιμάρης μέλος της Κ.Ε. από τα στελέχη που πήραν την απόφαση. Ο Γουλιμάρης μετέφερε  την πληροφορία ότι όλες οι φυλακές ήταν έτοιμες  και η απεργία πείνας μέχρι θανάτου μπορούσε  ν’ αρχίσει από στιγμή σε στιγμή.
Κάθε φυλακή έπρεπε να συζητήσει και να την εγκρίνουν όλοι. Ο όρος «μέχρι θανάτου» απαιτούσε από κάθε κρατούμενο  την προσωπική του απόφαση να πεθάνει με αυτόν τον τρόπο.
Ο Περικλής κατάφερε όσο λίγοι να κρατάει την ισορροπία ανάμεσα στα κομματικά και τα ανθρώπινα και κάνει τη σύνθεσή τους.

Επισημαίνει ότι η στιγμή που επιλέχθηκε η «απεργία πείνας μέχρι θανάτου» ήταν λαθεμένη, αλλά και αυτοί που την πήραν δεν ήξεραν τι ακριβώς γίνονταν έξω από τις φυλακές.
Αυτοί που πήραν την απόφαση και θα την υλοποιούσαν οι έγκλειστοι των φυλακών Αργοστολίου, δεν γνώριζαν τίποτα απ’ όλα αυτά. Από την πρωτοχρονιά του 1948 που σχηματίστηκε η «κυβέρνηση του βουνού» αποκλειστικά από στελέχη του ΚΚ με επικεφαλής  το Μάρκο, υπήρχε αισιοδοξία για την επιτυχή έκβαση του αγώνα του Δ.Σ. Πίστεψαν  ότι θα ακολουθούσε η αναγνώριση από Σοβιετική Ένωση και Σοσιαλιστικές χώρες με δεδομένη τη βοήθεια και συμπαράσταση. Μάταια περίμεναν. Μέσα σε λίγο καιρό προσγειώθηκαν στην πραγματικότητα.
Τα  αποτελέσματα τραγικά.  Τέλη Μάρτη1949 ο Δημοκρατικός στρατός Πελοποννήσου συντρίβεται και ως τα τέλη Αυγούστου 1949 θα έχει ηττηθεί σε όλη τη χώρα. 
Το κράτος κατέστρωσε τα σχέδιά του. Σε λίγο μια γιγάντια επιχείρηση θ’ άρχιζε, αφού η απεργία πείνας ήταν εντελώς αψυχολόγητη και με συνέπειες τραγικές. Με την απεργία αυτή διαβρώθηκε ανεπανόρθωτα η υγεία των απεργών. Η διεύθυνση της φυλακής εφάρμοσε μέτρα καταστολής απάνθρωπα.  Οι κρατούμενοι παρέμεναν ξαπλωμένοι στο στρώμα τους, χωρίς να δέχονται οποιαδήποτε προσφορά. Οι μέρες περνούσαν. Η απεργία συνεχιζόταν άκαμπτη.  Τότε η διεύθυνση της φυλακής περνά στην αναγκαστική σίτιση, με την ομάδα επιβολής.
***
Αναγκαστική σίτιση με  λάστιχο
Η Μαρτυρία του Π.Ρ.  σοκάρει για την απάνθρωπη πρακτική της αναγκαστικής σίτισης:
Όρμησαν οι φύλακες. Δυο μου άρπαξαν τα χέρια και τα έστριψαν. Πράγμα που με πόνεσε πολύ και αντέδρασα. Έσπρωξα τους φύλακες  και λευτέρωσα τα χέρια μου. Τότε πλάκωσαν και άλλοι φύλακες. Δυο με άρπαξαν και με κρατούσαν από τα μαλλιά, άλλοι από τα πόδια και βρέθηκα κατάχαμα στο τσιμέντο, ένας κάθισε  πάνω στα πόδια μου ενώ άλλος γονάτισε στο στομάχι μου.
Ένας ποινικός κρατούμενος κρατούσε ένα χοντρό λάστιχο που στην άκρη είχε προσαρμόσει ένα χωνί, ο Γιατρός πήρε το σωλήνα και τον έχωσε στο ρουθούνι μου, ήταν αρκετά χοντρό λάστιχο –καθετήρας. Ο γιατρός το έσπρωξε με βία. Η μύτη μου μάτωσε. Το αίμα έτρεξε στο στόμα μου και κάτω στο λαιμό μου. Μούγκριζα από τον πόνο και την ασφυξία. Όταν το λάστιχο έφτασε στο χώρο του ιγμόρειου, χτύπησε το κόκαλο που είναι ευαίσθητο. Εκείνη τη στιγμή πρέπει να έχασα τις αισθήσεις μου.
Συνήλθα και πάλι από τον πόνο. Ένοιωθα να πνίγομαι  καθώς το λάστιχο έφτασε στα όρια όπου χωρίζει ο φάρυγγας από τον λάρυγγα.  Το αίμα έτρεχε από τη μύτη μου αυλάκι. Δεν είχα πια αίσθηση, χώρου και χρόνου. Ζούσα σ’ ‘έναν τρομακτικό εφιάλτη, που πολλές φορές  από τότε τον έχω δει πολλές φορές στον ύπνο μου και πετάγομαι πάνω. Πρέπει να χύθηκε περισσότερο αίμα από το γάλα που μου έριξαν όταν το λάστιχο έφτασε στο στομάχι μου.». 

Ο  τρόπος που η τροφή διοχετεύονταν, συνιστά στυγερό βασανιστήριο. Δοκιμασία αφάνταστα σκληρή, επώδυνη και θανατηφόρα. Στάλα από το γάλα αν πήγαινε στους πνεύμονες , ακαριαίος θάνατος από πνευμονικό οίδημα.

Η διαδικασία κρατούσε πάνω από δύο ώρες και οι απεργοί πείνας έμεναν δεμένοι χειροπόδαρα μέχρι να ολοκληρωθεί η πέψη χωρίς να κάνουν εμετό. 
Η απεργία πείνας στην φυλακές Αργοστολίου  κράτησε 14 μέρες έως ότου ζητήθηκε ακρόαση για λύση της απεργίας  και λόγω του ότι πέντε  θανατοποινίτες αγωνιστές των φυλακών Αργοστολίου,   στις 8 Ιουνίου του 1949 πέθαναν από πνιγμό κατά την βίαιη  σίτισή τους με το λάστιχο. Πρόκειται για τους Αριστείδη Καλλίνικο από το Βασιλόπουλο Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας, τον Θύμιο Παύλου από τον Πλάτανο Ναυπακτίας Αιτωλοακαρνανίας, τον Διονύσιο Παπαδάτο από την Κεφαλονιά, τον Κωνσταντίνο Καλιντίνη από τη Γαβαλού Αιτωλοακαρνανίας και τον Ανδρέα Καραΐσκο από την Κατσαρού Ξηρόμερου Αιτωλοακαρνανίας. Από τα «Κατάλοιπα» του Χ. Ρούπα η αναφορά αυτή, ας αποτελέσει σπονδή στη μνήμη τους.
Στην Ευρώπη ήδη είχε αρχίσει συντονισμένη κίνηση για να πιεστεί η Ελληνική Κυβέρνηση να σταματήσει τις εκτελέσεις.
Στις 24 Οκτωβρίου 1949  ο υπουργός  Αντρέι Βισίνσκι, επικεφαλής της σοβιετικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ, στη συνεδρίαση της Πρώτης (Πολιτικής) Επιτροπής ζητά το σταμάτημα των εκτελέσεων στην Ελλάδα και την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων.
Οι παρεμβάσεις του συνεχίστηκαν στις 25 Οκτώβρη με 1 Νοέμβρη.  Συναντά τον έλληνα Υπ Εξ  Κ.Τσαλδάρη και τον ερωτά: Σταμάτησαν οι εκτελέσεις; Ο Τσαλδάρης ενώπιον της συνεδρίασης απαντά, ναι. Αμέσως μετά τη δήλωσή του διαβιβάζει την εντολή στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Διομήδους  να σταματήσουν οριστικά οι εκτελέσεις πολιτικών κρατουμένων.  Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ πήρε τελικά σχετική απόφαση, γεγονός που συνέβαλε σημαντικά στο σταμάτημα των μαζικών εκτελέσεων στην Ελλάδα.
Η καταγραφή  του Περικλή Ροδάκη της αναγκαστικής σίτισης  των πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές Κεφαλονιάς το 1949, αποτελεί μοναδικό ντοκουμέντο βασανισμού με «αναγκαστική σίτιση».
***
Η μέθοδος της αναγκαστικής σίτισης είχε εφαρμοστεί από τους Άγγλους σε Ιρλανδούς για  πολιτικούς κρατούμενους, απεργούς πείνας από το 1913 έως το 1917   και  ιδιαίτερα για τις  γνωστές «σουφραζέτες».
H πιο γνωστή όμως περίπτωση παγκοσμίως είναι μάλλον αυτή του Michael Gaughan, μέλος του IRA ο οποίος μετείχε με συγκρατούμενους συντρόφους του στις απεργίες πείνας της δεκαετίας του ’80, οι οποίες προκάλεσαν τεράστιο κύμα αλληλεγγύης αλλά και σοβαρό πολιτικό ζήτημα στη Βρετανία.
Το 1975 βάσει  των συμπερασμάτων της Διεθνούς Διάσκεψης του Τόκιο,  η Διεθνής Ένωση Ιατρών χαρακτηρίζει την επιβολή σίτισης σε απεργούς πείνας ως «ανήθικη» και «αδικαιολόγητη» βασιζόμενη στις κατευθυντήριες οδηγίες προς την παγκόσμια ιατρική κοινότητα.
Κατά  τις εργασίες των Παγκόσμιων Ιατρικών Συνεδρίων στη Μάλτα (1991), στην Ισπανία (1992) και στη Ν. Αφρική (2006)Η  αναγκαστική σίτιση στην περίπτωση κρατουμένων-απεργών πείνας ισοδυναμεί με βασανισμό και δεν επιτρέπεται να ασκείται από τους ιατρούς- εφόσον ο ασθενής είναι σε ψυχική κατάσταση κατά την οποία μπορεί να λάβει λογικές αποφάσεις για τη ζωή του- αφού συνιστά «βασανισμό» και «παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου». Οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές έχουν ανανεωθεί προς την ίδια κατεύθυνση
Οι ειδικοί επί δικαιωμάτων του ανθρώπου του ΟΗΕ μόλις τον Ιούνιο του 2014 απηύθυναν έκκληση στο Ισραήλ να μην προχωρήσει στη νομιμοποίηση της αναγκαστικής σίτισης - με αφορμή την απεργία πείνας Παλαιστινίων κρατουμένων- με τον ειδικό επί του θέματος Χουάν Μέντεζ να τονίζει: «Δεν είναι αποδεκτή η αναγκαστική σίτιση ούτε η απειλή επιβολής αυτής, η άλλων ψυχολογικών πιέσεων σε βάρος ατόμων που έχουν καταφύγει στην ύστατη επιλογή της απεργίας πείνας…».
Ανάλογη στάση τήρησε ο ΟΗΕ και στο θέμα των απεργών πείνας του Γκουαντάναμο και το Φεβρουάριο του 2013 χαρακτήρισε την αναγκαστική σίτιση ως «βασανισμό».

Η «Απεργία πείνας μέχρι θανάτου στις φυλακές Αργοστολίου»,  το δραματικό τούτο κείμενο αποτελεί μια  μοναδική ιστορική μαρτυρία καρπό μιας οδυνηρής πείρας του Π.Ρ. όταν βρέθηκε «Στον ίσκιο του θανάτου»
Ο ένδοξος θάνατος, η πίστη, ή έστω η ψευδαίσθηση για τη δυνατότητα ενός τέτοιου θανάτου, είναι μια πολυτέλεια επιθυμητή, αλλ’ ανέφικτη.
Η ιδέα του θανάτου διαβρώνεται από το ανέφικτο, διότι πια,  δεν είναι ένας ένδοξος θάνατος, που επιστεγάζει μια θαρραλέα ή μια δειλή ζωή.
Η ζωή η ίδια είναι… αδύνατη.

Στην πιο καίρια ηλικία του αναμετρήθηκε με την καταδίκη του σε  θάνατο στα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου και νίκησε όχι πρόσκαιρα, αλλά διαχρονικά, όχι διότι επέζησε μέχρι την 18η Απριλίου 2013, αλλά διότι το ύστερο συγγραφικό, ιστορικό και λογοτεχνικό έργο του, όσον αφορά την προσωπική 90χρονη πορεία του, έδειξε τη μεγάλη αξία του ανθρώπου που φέρνει σε μικρή απόσταση μεταξύ τους το «νοείν», το «λέγειν» και το πράττειν».
Ο Π. Ρ. είναι ένας συγγραφέας που πολλά έχει να μας πει μέσα από το έργο του και πολλά να προσφέρει σήμερα και στο μέλλον.
 Υπήρξε  ένας πολυγραφότατος συγγραφέας, ιστοριοδίφης , λογοτέχνης  και ποιητής, μια από τις σπουδαιότερες  μορφές της σύγχρονης Ελλάδας,  που  έφτασε σε μια σπάνια δημιουργία ενός τάλαντου από μέταλλο που ανόρυξε σκάβοντας μέσα στον εαυτό του.  Μελέτησε κατά βάθος την αρχαία Ελληνική λογοτεχνία-μυθολογία - ιστορία και τέχνη και ξεκινώντας από εκεί όλη την πνευματική δημιουργία όλων των άλλων λαών από την εποχή του ως το απώτατο παρελθόν.
Μεταχειρίστηκε  το ταλέντο του όπου η δύναμη του γραπτού λόγου  του συμπορεύτηκε με την πικρή εμπειρία της ζωής του μέσα από  τα δεινά των ανθρώπων που παλεύουν για ελευθερία, δημοκρατία  και ανεξαρτησία, ενάντια στο φασισμό, με τέτοιον τρόπο που  μας αγγίζουν όλους.
Όταν… η εθνική μας ανεξαρτησία γίνει θεμέλιο του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και της πνευματικής ζωής, το έργο του θα λάβει τη θέση που του αξίζει. Ως τότε εμείς θα ανατρέχουμε στο  έργο του, εμπνεόμενοι από τις αλήθειες του αλλά και από τη μορφή του

Β. Αντωνίου
Παρουσιάσθηκε  το βιβλίο του Περικλή Ροδάκη «Η απεργία πείνας στις φυλακές Αργοστολίου»Παρουσιάσθηκε  το βιβλίο του Περικλή Ροδάκη «Η απεργία πείνας στις φυλακές Αργοστολίου»
29 Ιανουαρίου 2020
by : tinakanoumegk


Έφυγε από τη ζωή χθες σε ηλικία 82 ετών ένας από τους πλέον σημαντικούς ανθρώπους της μόδας, ο διάσημος σχεδιαστής Γιάννης Τσεκλένης.

(Επαναπρόταση κειμένου για τον ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΕΚΛΕΝΗ που αναρτήθηκε πρώτη φορά στις 31 Μαρτίου 2017 - http://www.tinakanoume.gr/2017/03/branding-inside-story.html) 

Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 η Ελλάδα ήταν η πιο μοντέρνα πλεκτοβιομηχανία. Λίγα χρόνια αργότερα όλα είχαν χαθεί. Με αφορμή την έκθεση ζωγραφικών σχεδίων του στο ID Concept Store, ο Έλληνας σχεδιαστής μιλά στο inside story για τις περιπέτειες της μόδας στη χώρα.

Από τη συλλογή Vase Look με μοτίβα από αγγεία. Ο Γιάννης Τσεκλένης στο σχεδιαστήριο του, 1966. Ύφασμα από την ίδια συλλογή.
Το πέρασμα του χρόνου τείνει να στρογγυλεύει το παρελθόν, να απλουστεύει τα όσα συνέβησαν, να κατηγοριοποιεί και να ωραιοποιεί τα γεγονότα. Αν σήμερα βλέπουμε τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 με μία νοσταλγική ματιά, αν τις αποτιμούμε ως περιόδους δημιουργικότητας, κομψότητας και νεανικής ορμής, μένει να αναρωτηθούμε κατά πόσο αυτή η εικόνα αποτελεί προβολή σημερινών, ανικανοποίητων προσδοκιών ή πραγματικότητα.
Για τον Γιάννη Τσεκλένη, η δεκαετία του εβδομήντα ήταν σίγουρα μία περίοδος γόνιμης δημιουργικότητας αλλά και μεγάλων ανατροπών. Η έκθεση A Tseklenis Tribute, The 70s Drawings Revisited που ανοίγει το Σάββατο στο I-D Concept StoreΗ σελίδα στο fb είναι αφορμή αφενός να ξαναεπισκεφθεί κανείς το έργο ενός σημαντικού και πολύπλευρου κοσμοπολίτη δημιουργού και αφετέρου να αναλογιστεί πάνω σε ζητήματα που αφορούν τη διαδρομή της μόδας στη χώρα, τις αναλαμπές και τα αδιέξοδα της.
Η έκθεση συνδέει το τότε με το τώρα παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό αυθεντικά ζωγραφικά σχέδια σε χαρτί –μία επιλογή 13 έργων από τα 300 διασωθέντα– του Γιάννη Τσεκλένη,Η σελίδα στο fb τα περισσότερα της δεκαετίας του ’70. Τα σχέδια αυτά ήταν μελέτες για τα μοτίβα υφασμάτων που χρησιμοποίησε στις δημιουργίες του επί 25 χρόνια. Δημιουργίες που παρουσιάστηκαν στα εξώφυλλα διεθνών περιοδικών και εφημερίδων όπως η Vogue, το Vanity Fair, το Elle, η Figaro, η Washington Post και πια βρίσκονται σε μουσεία όπως το Victoria & Albert"Design for screen printed textile from 'Vase Look' collection", V & A του Λονδίνου.
Μαζί με τα σχέδια, η έκθεση παρουσιάζει τις μίνι συλλογές τριών σύγχρονων Ελλήνων σχεδιαστών: της Σοφίας Κοκοσαλάκηsophiakokosalaki.com, του Άγγελου Μπράτηangelosbratis.it και της σχεδιάστριας κοσμημάτων Ντόλλυς ΜπουκογιάννηH σελίδα στο fb, έργα που ο καθένας τους εμπνεύστηκε από τα σχέδια του Γιάννη Τσεκλένη. Ο Μπράτης και η Κοκοσαλάκη δημιούργησαν φορέματα από σχέδια υφασμάτων που επέλεξαν από το αρχείο του Γιάννη Τσεκλένη. Ανασυστήνοντας την παλαιά πρακτική του σχεδιαστή, οι σχεδιαστές τύπωσαν τα σχέδια στη μεταξουργία του Γιώργου ΤσιακίρηΗ ιστοσελίδα στο Σουφλί, παλαιό συνεργάτη του Τσεκλένη. Στη μονάδα αυτή, που δραστηριοποιείται από το 1954, οι παραδοσιακές μέθοδοι παραγωγής μεταξιού έχουν πια συνδυαστεί με σύγχρονες μεθόδους ψηφιακής τεχνολογίας. Εκεί μάλιστα τα τελευταία χρόνια ο Γιάννης Τσεκλένης έχει επανεκδώσει σχέδια του σε φουλάριαtseklenisfoulards.com.
Τα φουλάρια και η βοήθεια οργάνωσης εκθέσεων σχετικά με το έργο του, όπως η έκθεση που οργανώνει το επόμενο Σεπτέμβριο το Πελοποννησιακό Λαογραφικό ΊδρυμαΟ ιστότοπος στο Ναύπλιο (άλλωστε ο σχεδιαστής δώρισε 685 φορέματα και 978 σχέδια από το αρχείο του στο ίδρυμα), είναι οι μόνοι οδοί μέσα από τους οποίους ο Γιάννης ΤσεκλένηςΗ ιστοσελίδα του ασχολείται πια με τη μόδα. Κατά τα άλλα, έχει αποχωρήσει από το χώρο από τη δεκαετία του ’90, έχοντας ζήσει τη διεθνή αναγνώριση αλλά και την απογοήτευση ονείρων που η ελληνική πραγματικότητα ματαίωσε. Διότι ο Τσεκλένης υπήρξε και εξακολουθεί να είναι ένας πολυπράγμων δημιουργός με όραμα και πραγματικούς στόχους. Δημιουργός από το Α ως το Ω, σχεδίαζε ο ίδιος τα υφάσματα που χρησιμοποιούσε στις δημιουργίες του συνεργαζόμενος με εταιρείες νημάτων και επινοούσε μεθόδους προβολής και παραγωγής των δημιουργιών του ώστε να φτάσουν στο ευρύ κοινό. Ο ίδιος σκεφτόταν τη μόδα ολιστικά, κάθε στάδιο από από τη δημιουργία έως την υλοποίηση, από το καλλιτεχνικό έως το επιχειρηματικό σκέλος.
Η πιο παραγωγική περίοδος για τον ίδιο μπορεί να ήταν η δεκαετία του ’70, αλλά για την ελληνική μόδα δεν ισχύει το ίδιο. Τα κομψά ρούχα της δεκαετίας του ’60 και του ’70 δεν σημαίνουν ότι η μόδα ήταν ανθηρή στην Ελλάδα διότι οι συνθήκες δεν επέτρεπαν την ανάπτυξη. «Την δεκαετία του ’60 και του ’70, η ελληνική μόδα απαρτιζόταν κυρίως από οίκους ραπτικής που αντέγραφαν κάτι από το εξωτερικό, αγόραζαν το ύφασμα στην Ελλάδα και το έραβαν. Οι καλές στιγμές για την μόδα δεν υπήρξαν ποτέ. Η Ελλάδα υπήρξε το μεγαλύτερο υπεργολαβικό εργαστήρι παραγωγής υφασμάτων στην Ευρώπη. Είχε όλη την τεχνογνωσία αλλά δεν είχε στρατηγικό σχεδιασμό» λέει ο Γιάννης Τσεκλένης στο inside story.
Στο χώρο της κλωστοϋφαντουργίας και της πλεκτοβιομηχανίας η Ελλάδα είχε το προβάδισμα, όμως από πολιτικά λάθη έχασε την ευκαιρία να αναπτύξει το συγκριτικό της αυτό πλεονέκτημα, την τεχνογνωσία και την εγχώρια παραγωγή πρώτης ύλης. «Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 η Ελλάδα ήταν η πιο μοντέρνα πλεκτοβιομηχανία. Το πρόβλημα ήταν ότι, αντί να στήσουμε την παραγωγή και το ελληνικό branding, γίναμε φασονιέρηδες των Γερμανών. Το ’88 ήμασταν η 12η εξαγωγική δύναμη στον κόσμο. Αν με αυτό το άρμα φτιάχναμε τα δικά μας brands, δεν θα είχαμε πρόβλημα σήμερα».
Το χτύπημα, όπως εξηγεί, ήρθε όταν η Ελλάδα δέχθηκε, ενώ είχε την επιλογή να μην το κάνει, μια ευρωπαϊκή συμφωνία που μετακινούσε τις μονάδες παραγωγής “έντασης εργασίας” (μονάδες στις οποίες η εργασία ως συντελεστής παραγωγής μετέχει με μικρότερο συγκριτικά ποσοστό από ό,τι άλλοι συντελεστές, όπως ο μηχανολογικός εξοπλισμός και τα συστήματα λογισμικού) σε αναπτυσσόμενες χώρες, με το σκεπτικό ότι τονώνοντας την οικονομία των χωρών αυτών θα εξασφάλιζαν πελάτες για τα ακριβά ευρωπαϊκά προϊόντα. «Αυτή η ενέργεια ανέκοψε κάθε στρατηγική ανάπτυξης. Σαν να μην καταλάβαιναν οι ιθύνοντες ότι το 60% της παραγωγής βαμβακιού βρισκόταν στην Ελλάδα».
Έχοντας πληγεί ανεπανόρθωτα, η βιομηχανία της μόδας δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί. Επιπλέον, απέναντι στον ανταγωνισμό του φθηνού εργατικού δυναμικού, η Ελλάδα έχασε την ευκαιρία που είχε. Η κατάσταση παγιώθηκε και υπό αυτές τις συνθήκες είναι πλέον λογικό για τους σχεδιαστές να αναζητούν πια την τύχη τους στο εξωτερικό. Η Σοφία Κοκοσαλάκη έχει την έδρα της στο Λονδίνο, ο Μπράτης στην Ιταλία.
«Η σοβαρή κλωστοϋφαντουργία έχει καταστραφεί στη χώρα, αλλά το ταλέντο έχει μείνει εδώ. Έχουμε πολύ αξιόλογους σχεδιαστές, μικρές εταιρείες που είναι δημιουργικές και προσπαθούν, αλλά χωρίς επάρκεια πρώτων υλών δεν μπορούν να μεγαλώσουν την παραγωγή τους και να αναπτυχθούν. Δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην παραγωγή ποσότητας και η κατάσταση θα παραμείνει ίδια αν δεν ενθαρρυνθεί το κεφάλαιο να δημιουργήσει μικτές επιχειρήσεις στο μοντέλο των μεγάλων οικονομικοβιομηχανικών εταιρειών χάρη στις οποίες μεγάλοι οίκοι όπως ο Armani ή ο Gucci μπορούν και αναπτύσσονται τόσο εντυπωσιακά» λέει ο Γιάννης Τσεκλένης.
Θα μπορούσε όμως η ελληνική μόδα, η ελληνική παραγωγή και το ελληνικό branding να ανταγωνιστεί τη μαζική παραγωγή και τη φθηνή εργασία των αναπτυσσόμενων χωρών; «Η ελληνική κλωστοϋφαντουργία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε παραγωγή υψηλής ποιότητας νημάτων που πάντα θα έχει ζήτηση. Αυτό συμβαίνει και στην Ιταλία, π.χ. στο Kόμο, κέντρο παραγωγής ποιοτικού μεταξιού» λέει ο Γιάννης Τσεκλένης, σύμφωνα με τον οποίο η ελληνική παραγωγή θα μπορούσε να έχει θέση στην παραγωγή υψηλών ποιοτικών προϊόντων.
Κάτι αντίστοιχο, ότι δηλαδή στοχεύουμε στο φθηνό και μαζικό προϊόν, συμβαίνει στον τουρισμό. «Σήμερα ζούμε ένα αντίστοιχο δράμα με τον τουρισμό. Καμαρώνουμε για τον τουρισμό μας, ότι έχουμε 25 εκατομμύρια επισκέπτες και δεν υπολογίζουμε ότι ο καθένας από αυτούς για 10 μέρες δεν θα ξοδέψει πάνω από 500 ευρώ. Είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμο που συγκεντρώνει είκοσι διαφορετικά τοπία και πολιτισμούς στον ίδιο τόπο, που διαθέτει εξαιρετική ομορφιά και ποικιλία και που αντί να είναι ένα πρώτης τάξεως, ακριβό, τουριστικό θέρετρο για λίγους, έχει μεταβληθεί σε μαζικό προορισμό».
Ο Γιάννης Τσεκλένης εκφράζει την απογοήτευση του για τα ανεπανόρθωτα λάθη που δυστυχώς επαναλαμβάνονται. Αυτή η απογοήτευση ήταν τελικά που τον έκανε να εγκαταλείψει τη λαμπρή του πορεία στο χώρο της μόδας στις αρχές των ’90ς και να στραφεί, τα τελευταία χρόνια κυρίως, στην επιμέλεια και τον σχεδιασμό χώρων, πρωτίστως ξενοδοχείων, και οικιστικών συνόλων, πρόσφατα στη Μύκονο και την Τήνο.
Πολυπράγμων και πολυτάλαντος, ο Γιάννης Τσεκλένης εξακολούθησε όμως να σχεδιάζει. Ο δημιουργός που έφτιαξε το 1971 τις στολές της Ολυμπιακής Αεροπορίας"Οι εκπληκτικές στολές της Ολυμπιακής Αεροπορίας", MaryHop διαδεχόμενος τον Pierre Cardin, το 1998 δημιούργησε τις στολές προσωπικού του ΗΛΠΑΠ, το 2003 την ένδυση προσωπικού ξενοδοχείων όπως η Μεγάλη Βρετανία, το 2005 τις ενδυμασίες για τους αξιωματικούς και οπλίτες του Ελληνικού Στρατού. Τη δεκαετία αυτή εξάλλου συνεχίζει τη δραστηριότητα του και σε άλλους τομείς: σχεδιάζει τους συρμούς του ΟΣΕ, τα τρόλεϊ ή τα αεροσκάφη της Ελληνικής Αεροπορίας. Αυτό το εύρος δεν είναι κάτι καινούριο: το 1979 η Fiat του είχε αναθέσει τον εσωτερικό σχεδιασμό τεσσάρων μοντέλων της και το 1988 θα σχεδιάσει το εσωτερικό του στόλου των αεροσκαφών της Ολυμπιακής Αεροπορίας.
Yπό μία έννοια, η πορεία του Τσεκλένη ήταν μία σειρά μεγάλων επιτυχιών που όμως συνάντησαν και μεγάλα εμπόδια, μία σειρά ονείρων που δεν υλοποιήθηκαν. Το μεγαλύτερο όνειρο ήταν να συνενώσει την ελληνική δημιουργία με την ελληνική παραγωγή, να δημιουργήσει δηλαδή τις συνθήκες για υποδομές.
Γεμάτος ιδέες, επινοητικότητα και ορμή, ο Γιάννης Τσεκλένης, αυτοδίδακτος και από μικρός ταλαντούχος στη ζωγραφική, μεγαλώνει μέσα στον ευρύτερο χώρο της μόδας και στο οικογενειακό κατάστημα υφασμάτων διεύθυνε ο πατέρας του. Από το 1961, συναισθανόμενος τα προβλήματα του χώρου, δημιουργεί με διορατικότητα μία εταιρεία μελετών διαφήμισης που οργανώνει καμπάνιες για μεγάλες ελληνικές εταιρείες όπως οι Σ.& Η. ΜΕΤΑΞΑΣ, ΑΙΓΑΙΟΝ, ΕΛΦΙΝΚΟ, ενώ παράλληλα ασχολείται με τη διακόσμηση, όπως την επιμέλεια των ναών για τους βασιλικούς γάμους του Χουάν Κάρλος και της Σοφίας.
Το 1964, όταν αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση, τυπώνει και τα πρώτα του σχέδια σε υφάσματα και δημιουργεί με αυτά την πρώτη του συλλογή. Ο Ντίμης Κρίτσας την ξεχωρίζει και προτείνει στον νεαρό Τσεκλένη να συνεργαστούν και να παρουσιάσουν στην Αμερική μία συλλογή. Η έκθεση στο ξενοδοχείο St. Regis της Νέας Υόρκης έχει τεράστια επιτυχία και τα σχέδια αγοράζονται από την Εlizabeth Arden που πρωτοστατεί τότε στην υψηλή μόδα της αμερικανικής μητρόπολης.
Ανεξάρτητος πλέον, ο Τσεκλένης ξεκινά συνεργασία με διεθνείς εταιρείες παραγωγής υφασμάτων και νημάτων και μέσω του licensing μπορεί να υλοποιήσει τις δημιουργίες του. Ο Έλληνας σχεδιαστής θεωρείται άλλωστε ο πρώτος που εισήγαγε τις μεθόδους του franchising και του licensing στη χώρα. Ξεκινά με ξένες εταιρείες και επεκτείνεται σε σύμπραξη και με ελληνικές με licensing σε κολάν, μαγιό, σεντόνια, υφάσματα επιπλώσεων, παιδικό ρουχισμό και, το 2005, εργατικά ρούχα, ενώ το franchising τον βοηθά να ανοίξουν πολλά καταστήματα Tseklenis ανά τη χώρα. Και όλα αυτά σε εποχές που τα συμβόλαια αυτά είναι κάτι καινούριο, ακόμα και για τους ειδικούς.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 οι δημιουργίες Tseklenis πωλούνται σε εκλεκτά καταστήματα ανά τον κόσμο. To licensing είναι ένας τρόπος να γίνει γνωστός και να ανοιχτεί στη διεθνή αγορά, όμως το κύριο μέλημα του είναι να λειτουργήσει ανεξάρτητα από συνεργασίες και να δημιουργήσει στον τόπο του μία δυναμική βιομηχανική παραγωγή. Δημιουργεί μία μονάδα παραγωγής έτοιμων ενδυμάτων ενώ έχει ήδη πρωτοστατήσει στη συσπείρωση των Ελλήνων δημιουργών μέσα από τη διοργάνωση, το 1970, των Ελληνικών Συλλογών Μόδας. «Μεγάλα ονόματα στο χώρο της μόδας, φημισμένοι editors, ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση και ήλθαν να δουν τις εκθέσεις. Υπήρχαν αστέρια που ήθελα να ακουστούν. Δυστυχώς όμως οι Έλληνες σχεδιαστές δεν τόλμησαν να βγουν προς τα έξω και περιορίστηκαν στην εγχώρια αγορά, προτιμώντας την ασφάλεια της».
Η δεκαετία του ’70 είναι λαμπρή, ιδιαίτερα παραγωγική. Η εταιρεία του Γιάννη Τσεκλένη απασχολεί πολλούς εργαζομένους και δέχεται συνεχώς παραγγελίες. Όμως η διάγνωση ότι πάσχει από καρκίνο δημιουργεί πρόβλημα ρευστότητας κεφαλαίου καθώς οι τράπεζες, φοβούμενες μία κακή έκβαση στην υγεία του σχεδιαστή, δυσχεραίνουν τη συνεργασία και έτσι η επιχείρηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Ο Τσεκλένης κλείνει όλες τις υποδομές (εργοστάσιο, εκθετήρια και καταστήματα) στην Ελλάδα και φεύγει για τις ΗΠΑ. Έχει ήδη σχεδιάσει τη σειρά σχολικών ποδιών κατόπιν πρόσκλησης του Γιάννη Γεωργακά των καταστημάτων ΜΙΝΙΟΝ, συλλογή που υλοποιείται ενώ ο Τσεκλένης βρίσκεται στην Αμερική. Έναν χρόνο αργότερα, ο Γεωργακάς του ζητά να γυρίσει πίσω και να διευρύνουν τη συνεργασία τους. Ο Τσεκλένης ξαναπιάνει το νήμα της δημιουργικότητας του και το 1980 ανοίγει νέα εκθετήρια στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο και ξεκινά πάλι τις εξαγωγές ειδών Tseklenis. Όμως το 1982 οι σχολικές ποδιές καταργούνται, προκαλώντας τεράστιο κόστος για την παραγωγή που είχε ήδη υλοποιηθεί. Ο Τσεκλένης συνεχίζει απτόητος και το 1987 εκλέγεται πρόεδρος του ΔΣ της Πειραϊκής-Πατραϊκής αναλαμβάνοντας την ανάπτυξη των επώνυμων προϊόντων της εταιρείας. Παραιτείται δύο χρόνια αργότερα, όταν διαπιστώνει τα αδιέξοδα στα οποία οδηγεί η καταστρεπτική αποβιομηχάνιση της χώρας.
Το να φορέσει πολύς κόσμος το ίδιο ρούχο είναι επιτυχία για τη μόδα, τον σχεδιαστή. Το να μπορεί ο πολύς κόσμος να έχει πρόσβαση στη μόδα είναι μεγάλη υπόθεση. Η μαζικότητα δεν ακυρώνει την πρωτοτυπία
Ο Τσεκλένης μπορεί να μην υλοποίησε πλήρως όλα τα φιλόδοξα σχέδια του, γνώρισε όμως τεράστια διεθνή επιτυχία, συνεισέφερε τα μέγιστα στο χώρο της μόδας και της παραγωγής ενδύματος στην Ελλάδα, έστρεψε τη διεθνή προσοχή στην εγχώρια δημιουργικότητα. Μπόρεσε ακόμα να κάνει ένα από πολλά όνειρά του πραγματικότητα: να κάνει τη μόδα προσβάσιμη σε ένα ευρύ κοινό, να ντύσει «τόσο την κυρία του ρετιρέ όσο και του υπογείου», όπως λέει. Σύγχρονος στην ιδέες του και πάντα με νεανική ορμή παρά τα ογδόντα του χρόνια, δεν αναπολεί τον χαμένο καιρό «της μόδα για τους λίγους», αλλά θεωρεί ότι η μόδα οφείλει να είναι μαζική. «Η πιο δυνατή περίοδος στην μόδα ήταν την δεκαετία του ’70 προς το ’80, όταν άρχισε να διεθνοποιείται το ντιζάιν και να ντύνει τον πολύ κόσμο. Το να φορέσει πολύς κόσμος το ίδιο ρούχο είναι επιτυχία για τη μόδα, τον σχεδιαστή. Το να μπορεί ο πολύς κόσμος να έχει πρόσβαση στη μόδα είναι μεγάλη υπόθεση. Η μαζικότητα δεν ακυρώνει την πρωτοτυπία».
Όπως και η μαζικότητα, έτσι και το εφήμερο είναι συστατικό της μόδας, εργαλεία της «βιομηχανίας της μόδας». Και σε αυτό το σημείο ο Τσεκλένης δεν είναι επικριτικός. «Η μόδα μέσα από τις διαρκείς αλλαγές της δίνει τη δυνατότητα στον κόσμο να κάνει αλλαγές, να αισθανθεί ανανέωση και να το πραγματοποιήσει με τρόπο εύκολο» διαπιστώνει.

17690290_10155988397128957_828766835_n.jpg


O σχεδιαστής Άγγελος Μπράτης συμμετέχει στο φόρο τιμής στο Γιάννη Τσεκλένη με μια δημιουργία εμπνευσμένη από το έργο του πρωτοποριακού Έλληνα σχεδιαστή. [Λευτέρης Σιαράπης]
Όμως ο ίδιος επέλεξε να αφήσει τον εφήμερο αυτό κόσμο και να ασχοληθεί, όπως λέει, με κάτι «πιο διαχρονικό», τα κτίρια και τον περιβαλλοντολογικό σχεδιασμό. Με μία έννοια βέβαια, τα σχέδια του Γιάννη Τσεκλένη δεν ήταν ποτέ εφήμερα. Εμπνευσμένα από όλες τις διαφορετικές περιόδους στην ιστορία της τέχνης και του παγκόσμιου πολιτισμού, οι θεματικές του συλλογές (σύμφωνα με το διδακτορικό της Ευαγγελίας Πάτση είναι ο μόνος σχεδιαστής που έχει δημιουργήσει τόσο μεγάλο αριθμό, 30 συνολικά, συλλογών εμπνευσμένων από την τέχνη) απηχούν τη διαχρονικότητα της τέχνης. Το ξεχωριστό αυτό στίγμα του αποτυπώνεται στην έκθεση του ID Store, μία έκθεση που συνδέει το τότε με το τώρα και μέσα από την παρουσίαση έργων σύγχρονων δημιουργών αντανακλά με τρόπο συμβολικό έναν από τους στόχους που επεδίωξε ο Γιάννη Τσεκλένης, να συσπειρώσει την ελληνική μόδα και προβάλλει τους Έλληνες σχεδιαστές.

Η έκθεση «Α Τseklenis Tribute, The 70s Drawings RevisitedΤο event στο fb» εγκαινιάζεται το Σάββατο 1 Απριλίου 2017 με ένα ολοήμερο event (12 π.μ.-7μ.μ.) στο i-D Concept Stores (Κανάρη 12, Κολωνάκι, τηλ. 210 3221801) και θα διαρκέσει έως τις 29 Απριλίου. Παράλληλα θα διατίθενται προς πώληση τα σπάνια σχέδια του Γιάννη Τσεκλένη.
Σπούδασε Ιστορία Τέχνης στο Columbia. Ήταν υπεύθυνη εικαστικών στην αγγλόφωνη Καθημερινή. Εργάστηκε στη Vogue και το Ηighlights, ενώ κριτικές της έχουν δημοσιευθεί στα Frieze, Flashart, Fashion Theory. Έχει επιμεληθεί εκθέσεις και έχει εργαστεί στο Νew Museum of Contemporary Art.