Το 2024 θα είναι ένα κρίσιμο έτος για τη Δημοκρατία παγκοσμίως, καθώς σε 64 χώρες, που αντιπροσωπεύουν τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό, θα γίνουν εκλογές, αλλάζοντας, πιθανά, το πολιτικό τοπίο διεθνώς - φευ, όχι προς το καλύτερο. Μεταξύ των πιο σημαντικών, συγκαταλέγονται οι εκλογές στις ΗΠΑ, στην Ινδία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και στη Ρωσία, ενώ ήδη διεξήχθησαν εκλογές στην Ταϊβάν. Τον Νοέμβριο του 2024, οι Αμερικανοί ψηφίζουν για τον Πρόεδρο της χώρας, το ένα τρίτο της Γερουσίας και ολόκληρη τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι δημοσκοπήσεις είναι ευνοϊκές για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ενδέχεται να εξασφαλίσει και δεύτερη θητεία. Οι βουλευτικές εκλογές της Ινδίας διεξάγονται σε φάσεις από τον Απρίλιο έως τον Μάιο του 2024, με 900 εκατ. ψηφοφόρους και αποτελούν τη μεγαλύτερη εκλογική άσκηση παγκοσμίως. Και εκεί ο ακροδεξιός νυν πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι αναμένεται να επανεκλεγεί. Οι εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2024 θα αναδιαμορφώσουν το πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη, φέρνοντας την Ακροδεξιά στην τρίτη θέση, σύμφωνα με τις προβλέψεις, και οδηγώντας σε περαιτέρω πόλωση την ήπειρο. Ενδέχεται αθροιστικά οι δύο Ακροδεξιές ομάδες του ευρωκοινοβουλίου (ECR, European Conservatists and Reformists και ID, Identity and Democracy) να αναδείξουν περισσότερες έδρες, ακόμα και από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Οι προεδρικές εκλογές της Ρωσίας στις 17 Μαρτίου διεξάγονται στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης σύγκρουσης της Μόσχας με την Ουκρανία που συμπληρώνει δύο χρόνια. Η ψηφοφορία δεν αναμένεται να παρουσιάσει εκπλήξεις καθώς ο Βλάντιμιρ Πούτιν, εν μέσω πολέμου έχει φροντίσει να μην μπορεί να αμφισβητηθεί εκλογικά. Ο μοναδικός ανταγωνιστής του, ο Αλεξέι Ναβάλνι, θα εκτίσει ακόμα είκοσι χρόνια στη φυλακή, χάρη στις μεθοδεύσεις του καθεστώτος. Οι Προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Ουκρανία φαίνεται πως αναβάλλονται με τη συναίνεση όλων των νόμιμων κομμάτων της χώρας. Πολύ σκούρο μπλε στις ευρωεκλογέςΤο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) ετοιμάζεται να στηρίξει την υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λέιεν για μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για να γίνει αυτό, πρέπει να προταθεί από δύο κόμματα-μέλη του ΕΛΚ. Η επικρατούσα εκτίμηση στις Βρυξέλλες είναι ότι αυτά θα είναι το κόμμα του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ (PO, Platforma Obywatelska) και η Νέα Δημοκρατία. Με την Ακροδεξιά να «καλπάζει» και τις δυο χώρες να έχουν επιδεινούμενες επιδόσεις στο Κράτος Δικαίου, αναρωτιόμαστε για τον σχετικό συμβολισμό. Σε αντίθεση με την περασμένη δεκαετία, όταν η υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα ξεχώριζε στη διαδικασία εκλογής του spitzenkandidaten, η Ευρωπαϊκή Αριστερά πηγαίνει σε εκλογές πιο εξαντλημένη από ποτέ. Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι πηγαίνουν με παρεμφερή ατζέντα, καθώς το μανιφέστο του PES (Party of the European Socialists) ζητά να μην ανακοπεί η Πράσινη Συμφωνία, αλλά να απορριφθεί η λιτότητα. Οι Οικολόγοι συμφωνούν για την Πράσινη Συμφωνία, αλλά είναι οι πιο επιθετικά ατλαντιστές καθώς ζητούν… ενίσχυση του ΝΑΤΟ (θα έχει ενδιαφέρον η στάση τους αν εκλεγεί στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ). Οι (Γερμανοί) Πράσινοι πάντοτε ήταν σε ιδεολογική σύγχυση σε σχέση με τα θέματα των εξοπλισμών, όμως εδώ φαίνεται πως η συγκυρία ενίσχυσης της Aκροδεξιάς είναι εδραιωμένη και εσωτερικευμένη και δεν μπορεί να ανακοπεί. Παγκόσμιος πόλεμος;
H προσωρινή απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που καλεί το Ισραήλ να αποφύγει στο εξής πράξεις γενοκτονίας και να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο αποτυπώνει το μέγεθος του εγκλήματος, αλλά δε φτάνει στο σημείο να απαιτήσει ανακωχή των εχθροπραξιών. Η πιθανότητα να απαιτήσει το Δικαστήριο κατάπαυση πυρός ήταν εξαρχής μικρή, παρά το γεγονός ότι βρισκόταν υπό συζήτηση. Η Υπ.Εξ της Ν. Αφρικής δήλωσε πως θεωρεί νίκη την απόφαση, σημειώνοντας πως ούτως ή άλλως το Ισραήλ δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της, χωρίς κατάπαυση πυρός. Η διεθνής κοινή γνώμη πρέπει να είναι ευγνώμων στη Ν. Αφρική για την πρωτοβουλία που ανέλαβε να φέρει στον θεσμό του Διεθνούς Δικαστηρίου το ζήτημα, παρότι δεν υπερβαίνει με την απόφασή του τον παγκόσμιο διχασμό που είχε ήδη καταγραφεί στη μη καταδίκη της Ρωσίας για την εισβολή στην Ουκρανία.
Χίλια σημεία ανάφλεξης τρεμοπαίζουν πάνω στον παγκόσμιο χάρτη, καθώς η σκιά της σύγκρουσης προβάλλει μεγάλη, σαν ένα πλέγμα περιφερειακών διαφορών, μεταβαλλόμενων συμμαχιών και αόρατων κινδύνων υπό το καθεστώς μιας μεγάλης γεωπολιτικής αλλαγής φάσης. Η γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα από το Ισραήλ, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι εντάσεις που σιγοβράζουν στα Στενά της Ταϊβάν βρίσκονται στην δυτική επικαιρότητα, αλλά ακόμα πιο αιματηρές συγκρούσεις (στο Σουδάν, στο Σαχέλ ή στη Μυανμάρ π.χ.), πολύ μακρυά από την εστία της προσοχής της Δύσης, οδηγούν σε άλλη μια χρονιά πολέμων. Αξίζει να σημειωθεί η σχετική σιωπή με την οποία περιεβλήθηκε ο πόλεμος του Αζερμπαϊτζάν εναντίον της Αρμενίας και η εθνοκάθαρση των Αρμενίων από το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ακόμη και φαινομενικά εντοπισμένες διαμάχες εξελίσσονται σε ευρύτερους πολέμους, τροφοδοτούμενοι από λανθασμένους υπολογισμούς ή την ανάμειξη εξωτερικών παραγόντων. Η ανάμειξη των Χούθι της Υεμένης στο παλαιστινιακό μετά από χρόνια εμφυλίου και της Σουδαραβικής εισβολής στην Υεμένη με τρομακτικό αριθμό ανθρώπινων θυμάτων, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η τελευταία έρχεται τη χρονιά που η διαμεσολαβημένη από την Κίνα ύφεση στις σχέσεις Ιράν - Σαουδικής Αραβίας, έδειχνε πως η κατάσταση στην Υεμένη (μισό εκατομμύριο νεκροί από βόμβες, λοιμούς και λιμούς, σε δέκα χρόνια πολέμου) έβαινε προς εκτόνωση. Το ΝΑΤΟ, ο θεμέλιος λίθος της ευρωατλαντικής ασφάλειας, παλεύει με εσωτερικές αντιφάσεις, ενώ νέες συμπράξεις, όπως η QUAD που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία, αναδύονται, αναδιαμορφώνοντας μια νέα δυναμική ισχύος - ουσιαστικά μια προσπάθεια πολεμικής περικύκλωσης της Κίνας από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της. Πέρα από την παραδοσιακή σύγκρουση στρατών στα πεδία των μαχών, οι μάχες του κυβερνοχώρου προκειμένου να παραλύσουν υποδομές, οι ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες μισθοφόρων και τα νέα ασύμμετρα όπλα των drones και η χρήση ΑΙ στα σενάρια πολέμου προσθέτουν ένα επίπεδο πολυπλοκότητας που τα καθιστά απρόβλεπτα και δυνητικά πιο καταστροφικά, όπως φαίνεται στη Γάζα. Γάζα: Εικόνα από το μέλλον
Το 2023 ήταν η χρονιά της ολοκληρωτικής καταστροφής της Γάζας. Οι συνεχείς και ανηλεείς βομβαρδισμοί στη Λωρίδα (και γενικά στα παλαιστινιακά εδάφη αφού αυξήθηκαν ακόμα περισσότερο και οι επιδρομές, οι κατασχέσεις και οι αιματηρές επιθέσεις εποίκων και δυνάμεων ασφαλείας του Ισραήλ, εναντίον των Παλαιστινίων και στην Δυτική Όχθη του Ιορδάνη) ξεκίνησε μετά την φονική καταδρομική επιχείρηση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, πρωτοφανούς έκτασης και σφοδρότητας, στην οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 Ισραηλινοί πολίτες και στρατιώτες. Η απάντηση του Ισραήλ ήταν η ισοπέδωση της Γάζας. Η έκταση της καταστροφής είναι βιβλική. Πρόκειται για μια από τις φονικότερες και καταστροφικότερες «πολιορκίες» στην Ιστορία.
Στο τέλος της χρονιάς, οι νεκροί στην Γάζα από τους βομβαρδισμούς του Ισραηλινού στρατού είχαν ξεπεράσει τις 22.000 (~ το 1% του πληθυσμού της Γάζας, 70% εκ των οποίων είναι γυναίκες και παιδιά, ο αριθμός των οποίων στις 7/1 είχε φτάσει τις 10.000), και οι τραυματίες τους 65.000. Στον αριθμό αυτό δεν συνυπολογίζονται πάνω από 7.000 αγνοούμενοι μέσα στα ερείπια. Ο κίνδυνος για τα παιδιά στην Παλαιστίνη εντάθηκε, αλλά δεν ξεκίνησε πάντως την 7η Οκτωβρίου. Το 85% των κατοίκων της Γάζας, 1,9 εκατ. άνθρωποι, είναι πλέον εσωτερικά εκτοπισμένοι. Τα δύο τρίτα των κτηρίων στη Βόρεια Γάζα έχουν καταστραφεί μερικώς ή ολικώς, περίπου το ένα τέταρτο στο Χαν Γιουνίς (όπου έχει μεταφερθεί όμως η εστίαση του Ισραηλινού στρατού) και συνολικά το ένα τρίτο σε όλη την Λωρίδα. Το 70% των σχολείων της Γάζας έχουν καταστραφεί, όπως και τα δημόσια μητρώα και τα αρχεία, ενώ 23 από τα 36 νοσοκομεία της περιοχής έχουν καταστραφεί ολικώς και τα υπόλοιπα λειτουργούν μερικώς με τεράστιες ελλείψεις βασικών φαρμάκων και εφοδίων, με κομμένη την τροφοδοσία σε ηλεκτρικό ρεύμα και με ελάχιστα αποθέματα πετρελαίου για γεννήτριες, η αποστολή των οποίων εμποδίζεται συστηματικά από τις ισραηλινές αρχές. Περιορισμός του Κράτος ΔικαίουΤο 2023 ξεκίνησε με έρευνες και συλλήψεις για το σκάνδαλο "Qatargate", με πρωταγωνιστικό ρόλο της Εύας Καϊλή. Οι υποθέσεις από τις συλλήψεις για το σκάνδαλο του Κατάρ αναμένεται να οδηγηθούν σε δίκη το 2024. Μετά το σκάνδαλο θεσπίστηκαν αυστηρότεροι κανόνες για το κοινοβουλευτικό lobbying. Η συμφωνία Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ για το πρωτόκολλο της Β. Ιρλανδίας βελτίωσε τις σχέσεις μεταξύ τους. Η επιστροφή του Ντέιβιντ Κάμερον στη θέση του υπουργού Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου μάλλον θα επηρεάσει εκ νέου αρνητικά τα πράγματα. Η Συνθήκη του Σένγκεν αντιμετωπίζει προβλήματα από χώρες που επαναφέρουν συνοριακούς ελέγχους, επικαλούμενες ζητήματα ασφαλείας εξαιτίας του προσφυγικού, οπότε συμφωνήθηκαν νέοι κανόνες για την ψηφιοποίηση των αιτήσεων θεώρησης στη Σένγκεν. Ωστόσο, αυτό που οι χώρες της Βαλτικής αντιλαμβάνονται ως ασφάλεια αποτελεί το τέλος των δικαιωμάτων για πρόσφυγες και μετανάστες.
Σύμφωνα με το Forensis, 55.445 άτομα έχουν εμπλακεί σε επαναπροωθήσεις του 2010 στο Αιγαίο μεταξύ Μαρτίου 2020 και Μαρτίου 2023. Τα περισσότερα από τα φερόμενα ως θύματα προέρχονταν από χώρες με υψηλά ποσοστά αναγνώρισης προσφύγων, όπως η Συρία και η Παλαιστίνη. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, το 2023 κατά μέσο όρο 18 άνθρωποι την ημέρα πέθαιναν ή εξαφανίζονταν στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ισπανία. Δεν είναι μόνο η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο που αναθέτουν τη μετανάστευση στο εξωτερικό, νομιμοποιώντας τις εξτρεμιστικές απάνθρωπες απόψεις του Ούγγρου Βίκτορ Όρμπαν ή του Ολλανδού Γκέερτ Βίλντερς που θέλουν να σώσουν την ευρωπαϊκή τάξη πραγμάτων από το «τσουνάμι των προσφύγων». Η νέα συμφωνία για το μεταναστευτικό καθιστά πλέον το outsourcing επίσημη πολιτική της ΕΕ. Σύμφωνα με διεθνείς οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία, η υποχρεωτική υποβολή των αιτήσεων ασύλου σε υπεράκτια κέντρα επεξεργασίας σε τρίτες χώρες εγείρει ανησυχίες για τη δημιουργία κέντρων κράτησης. Η Μεσόγειος είναι ήδη γεμάτη από αυτά. Οι ταχύτερες διαδικασίες επιστροφής θα γίνονται κατά παράβαση των αρχών της μη επαναπροώθησης. Και έπειτα, οι εθελοντικές ποσοστώσεις μετεγκατάστασης και όχι οι υποχρεωτικές, μετακυλίουν σε μεγάλο βαθμό στα κράτη της πρώτης γραμμής της ΕΕ την ευθύνη να κρατήσουν και να διατηρήσουν «καθαρές» τις «ζώνες απομόνωσης» της Ευρώπης-φρούριο. Την ίδια ώρα, τίποτα δεν προμηνύει μείωση των εξοπλισμών στα σύνορα για τη φύλαξή τους από πρόσφυγες ενώ οι νέες διαδικασίες «ξεπλένουν» πολιτικούς όπως οι Όρμπαν και Μητσοτάκης.
Πόλεμος στην ΟυκρανίαΤο 2023 ήταν η χρονιά που ο πόλεμος στην Ουκρανία πέρασε -μιντιακά- σε δεύτερη μοίρα, ιδίως μετά τις εξελίξεις στο Ισραήλ και στη Γάζα. Η πολυδιαφημισμένη θερινή αντεπίθεση των Ουκρανών απέτυχε, η γραμμή του μετώπου και των εδαφών που κατέχει η Ρωσία, διακυμαίνεται μπρος-πίσω μερικά χιλιόμετρα και τίποτα δεν δείχνει πως οι εξελίξεις στο πεδίο των μαχών οδηγούν σε επικράτηση τη Ρωσία ή την Ουκρανία. Η Δυτική βοήθεια προς την Ουκρανία -στρατιωτική και οικονομική- έχει μειωθεί δραματικά σε όγκο. Παρότι δεν φαίνεται ο πόλεμος να τελειώνει μέσα στο 2024, πιστεύουμε πως θα συνεχιστούν πιο έντονα οι εμφανείς ή κρυφές συνεννοήσεις για τον τερματισμό του μέσα στη χρονιά.
Ματωμένο ΣουδάνΑν και δεν φτάνουν πολλές εικόνες στη χώρα μας, στο Σουδάν η κατάσταση θυμίζει κόλαση, καθώς η κεντρική -πραξικοπηματική- κυβέρνηση του Σουδάν, αντιμετωπίζει συγκρούσεις με τις παραστρατιωτικές ομάδες του RSF, μιας ομάδας εμπλεκόμενης από τις αρχές του αιώνα με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην επαρχία Νταρφούρ, η οποία φαίνεται πως δρα σαν κτηνώδης δύναμη εκκαθάρισης των Αράβων και αραβόφωνων του Σουδάν εναντίον των μη-αραβικών εθνοτήτων της χώρας (οι RSF χρηματοδοτήθηκαν από την ΕΕ για να χρησιμοποιήσουν ανάλογα φονικές μεθόδους προκειμένου να συγκρατήσουν τη μετανάστευση από την Αφρική στην ΕΕ). Πάνω από 13 χιλιάδες έχουν σκοτωθεί από την αρχή του εμφυλίου τον Απρίλιο, ενώ ο αριθμός των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων αγγίζει τα 7 εκατομμύρια (η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στον κόσμο σήμερα), με την πείνα, τις αρρώστιες και την καταστροφή βασικών υποδομών να είναι σε επίπεδα Αποκάλυψης.
ΣαχέλΤο πραξικόπημα στον Νίγηρα τον Ιούλιο του 2023, και η ανατροπή του φιλοδυτικού Προέδρου Μοχάμεντ Μπαζούμ, ήταν ένα κεντρικό γεγονός της χρονιάς που πέρασε, σηματοδοτώντας τη ραγδαία αποδυνάμωση της Γαλλίας στην περιοχή και την άνοδο της Ρωσικής επιρροής. Η αμφισβήτηση της Γαλλίας συνεχίστηκε με το πραξικόπημα στη Γκαμπόν εναντίον μιας φιλικής στη Δύση και διεφθαρμένης «ισόβιας» δυναστείας. Οι διάφορες ανταρσίες, Ισλαμιστών και Τουαρέγκ στην περιοχή συνεχίζουν να είναι φονικότατες (πάνω από 12.000 οι νεκροί μόνο στο Σαχέλ)
Οι επισφαλείς δίοδοι της παγκοσμιοποίησηςΗ πολεμική παρέμβαση των Ανσάρ Αλλάχ στην Ερυθρά Θάλασσα σε συμπαράσταση στην επίθεση του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, παρότι επιλεκτική, έχει οδηγήσει αφενός στην αντίδραση των ΗΠΑ και μιας ομάδας (Δυτικών κυρίως) χωρών με βομβαρδισμούς της Υεμένης (χωρίς αποτέλεσμα έως τώρα), αλλά αφετέρου στη μεγάλη μείωση της διέλευσης πλοίων από το κανάλι του Σουέζ. Η εμπλοκή της Υεμένης ξεκίνησε το 2023 και αναμένεται, εφόσον δεν υπάρξουν εξελίξεις στο Παλαιστινιακό, να συνεχιστεί και το 2024. Η Θάλασσα της Ν. Κίνας και τα στενά της Μαλάκκας είναι ίσως τα πιο πολυάσχολα για τις μεταφορές. Μια κρίση ΗΠΑ-Ταϊβάν-Κίνας θα μπορούσε να διαταράξει σημαντικά την διέλευση αγαθών από τις κινεζικές και ινδοκινεζικές θάλασσες. Ωστόσο, η συμφόρηση στις θαλάσσιες μεταφορές δε σταματά στη Διώρυγα του Σουέζ και δεν εμποδίζεται μόνο από πολεμικές συρράξεις, αλλά και από την κλιματική κρίση: και η Διώρυγα του Παναμά έχει μειώσει κατά πολύ τον αριθμό διελεύσεων, λόγω της πρωτοφανούς ξηρασίας που έχει στραγγίσει τους ταμιευτήρες του.
You're currently a free subscriber to NemaMedia. For the full experience, upgrade your subscription. |
2024: έτος αποσταθεροποίησης ενός κλυδωνιζόμενου κόσμου Μια χρονιά πολέμων και προσφυγιά διαδέχεται μια χρονιά με πολλά ανοιχτά μέτωπα - Ανασκόπηση εβδομάδας από NemaMedia
αναρτήθηκε από :
tinakanoumegk
on :
Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024
0
comments
Ετικέτες:
ποιόςκάτιπου
