Δείχνουν μόνο να είναι αληθινά. Τα μαζικά πολιτισμικά προϊόντα δόλιας φανφάρας. Διαχωρισμένα από την εσωτερική δημιουργικότητα.
Η μουσική, ο ήχος, βγαίνουν ηττημένοι απέναντι στην
εικόνα, το βίντεο, τις τηλεκάμερες. Η μουσική παραγωγή (και αυτή που υπάρχει
και θα μπορούσε να κληθεί ως καλλιτεχνικό γεγονός και σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο
απέναντι στην συναισθηματική ταπείνωση της κοινωνίας), αγνοείται και απωθείται
από αναλώσιμους, το fast των εφήμερων
μουσικών-τρέηλερ. Είναι δύσκολη η απομάκρυνση του ανθρώπου από την
απροσδιοριστία του ως υποκείμενο ή αντικείμενο.
Στην φαντασμαγορία του τηλεοπτικού πλατώ,
στην ενορχηστρωμένη πασαρέλα του σκουπιδοεμπορίου προβάλλει η ανάγκη όχι μόνο
της πρωτογενούς παραγωγής, αλλά και η υποστήριξή της. Νέος δημιουργικός
κύκλος διαμορφώνεται, αν αποβάλλουμε τα μυωπικά γυαλιά της
κατανάλωσης, με έλεγχο σταθερών αισθητικής στους προθαλάμους του νου.
***
Στο φιλόξενο χώρο του Θεάτρου Περιγιαλίου
γνωρίσαμε το δισκογραφικό έργο του συγκροτήματος ΓΟΡΔΙΟΣ ΔΕΣΜΟΣ. Ένας χώρος και
ένας ήχος μακριά από την χυδαία επικρατούσα κανονικότητα. Ο δίσκος του
συγκροτήματος, που παρουσιάσθηκε, δεν αντιπρότεινε μία νοσταλγική επιστροφή στο
παρελθόν, αυτό που δεν έχει μέλλον. Συλλέγει, όμως, ρίζες μουσικές από αυτό που
έχει απλωθεί παντού. Διαμέσου μιας κίνησης αυστηρής παράδοσης ρεμπέτικου,
λαϊκού, «έντεχνου», δημοτικής μπαλάντας, μπλούζ, και τζαζ, αναδεικνύεται ένας
πλατύς οπτικός νοηματικός κόσμος. Γιατί τα τραγούδια, ο ήχος, η ποίηση και ο
στίχος υπηρετούν έναν κοσμοπολιτισμό, έναν ανοιχτό πολυωνυμικό υποχρωματισμό.
Ο δίσκος ηχογραφημένος σε χαμηλότερους
ενορχηστρωτικούς τόνους, (από την δυναμική της μπάντας που την είδαμε να τζαμάρει
στην σκηνή), παρέχει ένα ζεστό, συναισθηματικό κλίμα. Παρότι χειρο(ευ)ποίητος,
έχει επαγγελματική επιμέλεια. Είναι απόδοση εμπειρίας του συγκροτήματος από την
ταβέρνα, στην γιορτή, στην συναυλία, στο πανηγύρι, στην μουσική θεατρική
επένδυση. Δεν μας παρέχεται σε συσκευασία μηχανιστικής συναρμογής, αλλά ως χημεία
πνευματικού εργαστηρίου. Εκφράζεται υλικά ένας εσωτερικός διάλογος, μία διαρκής
επιστροφή σε τόπους και βιώματα που έχει αρχή αλλά και τυλίγεται – απλώνεται
σαν σπιράλ πέραν του εαυτού του, στις αναπάντητες ρωγμές ανθρώπων που
χειροδικούν με τα χίλια κύματα της ζωής. Η εργασία αυτή μπορεί να μιλά για το
σήμερα, τις δραματικές στιγμές του αλλά είναι μία αληθινή τέχνη, εκεί που
συναντιέται η αλήθεια του καλλιτέχνη με την αλήθεια του κόσμου. Αυτός ο κόσμος
δεν είναι το προεπιλεγμένο κοινό των στούντιο, ούτε ο απελπισμένος θεατής που
νιώθει μέτοχος-θεατής επιβίωσης σε άγριο περιβάλλον.
Ο δίσκος παρουσιάζει ένα κόσμο και την
αλήθεια του. Δεν διακινδυνεύω κριτική που απαιτεί ειδική γνώση. Μίας
μουσικολογικής παιδείας, ώστε να αξιολογήσω ό,τι μας παραδίδεται ως ανώτερο
αισθητικό πρότυπο. Οπωσδήποτε, όμως, είναι ειλικρινής εργασία, βιωματική
καταγραφή, μία τονική κορύφωση σε πορεία ψηλών και χαμηλών εντάσεων
συναισθημάτων.
Ο Δημήτρης Νικολάου δεν ήταν και είναι ένα αθροιστικό καθηγητή και μουσικού. Είναι ένας κοινοποιός πολιτισμικών αγαθών με συνείδηση της κοινωνικής διάστασης της τέχνης. Με τα παιδιά του και άλλους συνεργάτες αξιοσύνης. Η ελπίδα δεν έρχεται. Την φτιάχνουμε. Ο Γόρδιος Δεσμός είναι πολιτισμική συνέργεια οικοδόμησής της.
Γρηγόρης Δ. Κλαδούχος – Ξυλόκαστρο/Ευρωστίνη – 10/5/2017
